Wel of niet vaccineren? Dat is de vraag!

Let op! Er is een belangrijk verschil ten opzichte van een artikel rondom voeding op deze site. Ik ben een voedingsdeskundige. Dat is mijn expertise. Ik ben geen viro-, epidemioloog of arts. Ik heb deze informatie verzameld om zelf een goede keuze te kunnen maken. Ik deel het, omdat jij er misschien ook wat aan hebt. 

Het jaar 2021 wordt het jaar van het coronavaccin. Maar ja, wel of niet vaccineren. Dat wordt dé vraag van 2021. Wat zijn de bijwerkingen? Is het wel veilig?

Bijwerkingen zijn overal

Alles wat je tot je neemt, op welke manier dan ook, kan bijwerkingen hebben. Al krijgt niet iedereen daarmee te maken.

Soms merk je de bijwerkingen vrij snel. Na bijvoorbeeld consumptie van selderij kan er bij sommigen direct een allergische reactie in de mond, maagdarmklachten, luchtwegklachten en/of anafylaxie optreden. Maar dat geldt niet voor iedereen. Na het eten van een heel zakje abrikozenpitten valt iedereen vrij snel dood neer.

Dus natuurlijk of niet? Je lichaam reageert op een stof, niet op de herkomst en niet iedereen reageert hetzelfde.

Bijwerkingen op lange termijn

Maar er zijn ook bijwerkingen die na langere tijd pas de kop opsteken. Als je dingen zoals alcohol, bewerkt vlees, verzadigd vet, suiker, zout, enzovoort, in over overmaat nuttigt, dan kan dat op lange termijn schadelijk zijn. Dit zijn zaken die zijn gelinkt aan verschillende chronische ziekten, zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten en kanker.

Dat is allemaal oude koek en daar is iedereen zich van bewust, toch? Maar ja, wat nu als je voor de volgende keuze wordt gesteld: het coronavirus of het coronavaccin?

Mogelijke bijwerkingen van het coronavirus en het coronavaccin

Beide zijn nieuw. Zowel het coronavirus als het coronavaccin. Al weten we al wel het een en ander. Zo weten we al best aardig wat over de, tot nu toe bekende, mogelijke bijwerkingen.

Hierbij een overzichtje:

Dus… wel of niet vaccineren? Dat is de vraag.

Ik ben jong (relatief gezien dan 🙈, ik ben 45). Ik ben gezond en heb geen onderliggend lijden (voor zover ik weet 🤔).

De kans dat ik veel last krijg van het coronavirus is dus klein, maar zeker niet nihil. Ik zou niet de eerste zijn die jong en gezond is en er toch dood aan gaat. Op dit moment schat het RIVM dat ongeveer 1% overlijdt aan de gevolgen van het coronavirus. Die 1% is echter een gemiddelde. Er bestaan verschillende schattingen, mogelijk ligt het percentage (inmiddels) wat lager. Binnenkort verschijnt hierover een wetenschappelijke publicatie, valt er te lezen op de site van het RIVM.

De kans dat ík kom te overlijden is wel kleiner dan 1%, want ik ben dus een gezonde en jonge hond 🐶😜. Maar ja, de kans dat iemand tussen de 40 en de 49 het loodje legt, ligt waarschijnlijk tussen de 0,3 en 0,4%. Dat betekent dus nog steeds een gemiddelde kans van 1 op de 250 tot 300 😳. En misschien is de kans nog wel veel kleiner omdat ik gezond ben, maar er is een kans.

De dood is natuurlijk wel de meest extreme bijwerking. Maar ja… ik moet er ook niet aan denken dat ik maanden na de infectie nog steeds vermoeidheidsklachten heb en al die andere bijwerkingen klinken ook niet uitnodigend 🙈.

Dus wat nu?

Het beste van het slechtste?

Raak je besmet met corona? Dan zijn de risico’s behoorlijk groot. De bijwerkingen zijn divers en kunnen ook zeer ernstig zijn. Is het vaccin dan niet een minder risicovolle keuze?

Het coronavaccin

Er zijn 5 verschillende soorten vaccins. Elke soort werkt op een andere manier.

Via het ene vaccin word je in contact gebracht met gedode virussen of bacteriën, of stukjes ervan. Andere vaccins zijn gebaseerd op verzwakte versies van een virus. Tot aan nieuwe generatie vaccins die je immuunsysteem, op een hele geavanceerde manier, in aanraking laten komen met slechts een element van het virus.

Alle vaccins hebben het doel om je immuunsysteem te trainen, zodat het adequaat kan reageren als je echt besmet raakt met het virus. Je bent dan immuun voor het virus.

Is een coronavaccin wel veilig?

Het ontwikkelen van een vaccin duurt normaal veel langer. Maar ja, de belangen zijn in dit geval enorm. Het coronavirus houdt de hele wereld in zijn greep. Er zijn allerlei logische verklaringen waarom het nu ineens zo snel kan.

Budget is natuurlijk geen probleem. De financiële schade is enorm, dus is er heel veel geld vrij gemaakt om zo snel als mogelijk een coronavaccin te kunnen maken.

Er zijn ontwikkelfases parallel gedaan. Fases die normaal elkaar opvolgen met langdurige wachttijden ertussen.

Het coronavirus is een relatief makkelijk doelwit om een vaccin tegen te ontwikkelen.

Er was al veel voorwerk verricht op vaccins tegen het SARS en het MERS coronavirus, broertjes die veel op het huidige coronavirus lijken.

Had ik al gezegd dat het gaat om een wereldwijd belang?

En… voordat het coronavaccin goedgekeurd wordt voor algemeen gebruik, is het op tienduizenden mensen getest (mijn dank gaat uit naar alle mensen die zich hiervoor opgegeven hebben ❤️🙏). Vervolgens wordt het onafhankelijk beoordeeld door het Europees Geneesmiddelenburea (EMA).

Dus ja, het gaat snel, maar er wordt geen stap overgeslagen.

De testresultaten

Via persberichten maakten de farmaceuten de effectiviteit bekend, maar de volledige onderzoeksgegevens worden vooralsnog alleen aangeboden aan de registratieautoriteiten.

Het zogenoemde Oxford-vaccin van AstraZeneca blijkt na tests gemiddeld 70 procent effectief te zijn, terwijl Pfizer en Moderna ruim boven de 90 procent zitten. De effectiviteit van het Oxford-vaccin kan wel nog oplopen tot 90 procent als eerst een halve dosis en een maand later een hele dosis wordt toegediend.

De kans op bijwerkingen

Ja, er is een kans op bijwerkingen. Zie het lijstje hierboven. Maar hoe groot is die kans?

Bij het Modernavaccin krijgt 9,7 procent vermoeidheid, 8,9 procent spierpijn, 5,2 procent gewrichtspijn, 4,5 procent hoofdpijn en een paar procent koorts. Bij het vaccin van Pfizer liggen die aantallen wat lager. Daarvan had 3,8% last van vermoeidheid en 2,0% kreeg last van hoofdpijn.

Als mensen last hadden van bijwerkingen door het Pfizer-vaccin, dan ging het vaak om reacties op de injectieplaats (84,1%), vermoeidheid (62,9%), hoofdpijn (55,1%), spierpijn (38,3%), koude rillingen (31,9%), gewrichtspijn (23,6%), koorts (14,2%). Dit blijkt uit het document van de Food and Drug Administration (FDA). Dat is de medicijnwaakhond van de Verenigde Staten. Mensen met bijwerkingen hadden daar een à twee dagen last van. Ouderen hadden minder vaak last van bijwerkingen dan jongeren.

Het zijn bijwerkingen die vervelend kunnen zijn, maar een paracetamolletje kan in dat geval helpen. Een paracetamolletje is echter waardeloos in het geval van sommige ernstige bijwerkingen van het coronavirus.

Net zoals in iedere groep mensen die je een tijdje volgt, werden er ook een paar mensen ernstig ziek die deelnamen aan het vaccinonderzoek. Het vaccin leek hiervan niet de oorzaak. Er waren volgens FDA wat dit betreft geen betekenisvolle verschillen tussen de groep die het vaccin kreeg en de groep die de placebo kreeg.

FDA wees er wel op dat vier personen die het Pfizer-vaccin ontvingen, last kregen van de Aangezichtsverlamming van Bell, terwijl niemand in de placebogroep hier last van kreeg. Bij deze aandoening is de helft van het gezicht verlamd, waardoor je mondhoek bijvoorbeeld gaat hangen. Of deze vier personen vanwege toeval last kregen van deze aandoening, of dat het vaccin hierin een rol speelt is nog niet duidelijk. De meeste mensen herstellen weer volledig van deze aandoening.

Let wel, als je miljoenen mensen gaat inenten, is het onvermijdelijk dat er zeldzame reacties zijn. Zo zijn er in Engeland twee mensen geweest (op het moment van schrijven) die een allergische reactie hebben gehad. Ze zijn allebei wel snel weer hersteld. De Britse MHRA onderzoekt nog of de allergische reactie echt is veroorzaakt door de prik tegen het coronavirus.

In de Britse bijsluiter van dit vaccin stond al dat mensen die allergisch zijn voor een van de bestanddelen van het vaccin, niet gevaccineerd moeten worden.

Overleg met je huisarts voordat je je laat vaccineren als je in het verleden een heftige allergische reactie hebben gehad op een inenting. Net zoals je beter geen bleekselderij kunt eten als je in het verleden een allergische reactie hebt gehad na het eten van bleekselderij.

En de bijwerkingen van een coronavaccin op lange termijn?

Zodra een vaccin op de markt komt, blijft er gekeken worden naar bijwerkingen. Het kan namelijk zo zijn dat een echt zeldzame bijwerking niet is opgetreden, ondanks dat er al op tienduizenden mensen getest is. Als bijvoorbeeld een op de 100.000 mensen hersenvliesontsteking krijgt, dan kom je daar pas achter als het vaccin op grote schaal is toegediend. Dat is natuurlijk wel een punt van aandacht 🧐.

Wat de langetermijngevolgen van het nieuwe vaccin zijn? Tja, dat is simpelweg koffiedikkijken. Zo ver zijn we nog niet. Maar er wordt ook nog steeds onderzoek gedaan om alle langetermijngevolgen van het coronavirus in kaart te brengen.

Alleen samen krijgen we corona onder controle

Een aanvullende overweging om te kiezen voor een coronavaccin is dat je het niet alleen neemt voor je eigen bescherming, maar ook voor die van de ander. Wanneer de meerderheid van Nederland gevaccineerd is dan ontstaat er groepsimmuniteit. Bereiken we dat? Dan gaat de druk op de zorg omlaag, en kunnen we terug naar het oude normaal. Dat is belangrijk, noodgedwongen maatregelen zorgen ook weer voor allerlei neveneffecten.

Conclusie?

Zodra er een coronavaccin goedgekeurd is door het Europees Geneesmiddelenburea (EMA), kan ik geen bezwaar meer bedenken. Want de gevaren van het virus zijn, ook voor mij, vele malen groter dan die van het coronavaccin. Wanneer ik mag kiezen, ga ik voor een coronavaccin. Ik zie trouwens ook geen andere uitweg uit deze ellendige situatie. En jij?

Help mee!

Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.

Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.

Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.