Hét geheim dat dieetgoeroes verbloemen

Dieetgoeroes roepen vaak dat hun voorkeursdieet wel werkt en beter is dan alle andere diëten. Ze verbloemen hiermee hét geheim: de werkelijke succesfactor. Het geheim ontrafelen begint met de vraag: hoe ontstaat overgewicht eigenlijk?

Ja, hoe kom ik toch aan al dat overtollige vet?

Simpel. Je lichaam gooit een overschot aan energie niet weg. Dat zou zonde zijn. Nuttig je meer energie dan je verbruikt? Dan slaat je lichaam het overschot op in de vorm van vet. Voor later. Voor een moment dat je wat minder energie binnenkrijgt dan je nodig hebt. Handig, toch?

Handig?! Moet je die blubberbuik zien. Dat is verre van handig! 😕

Dan heb je goed gespaard zullen we maar zeggen 😉. Het is echter niet jouw schuld. Het is tegenwoordig veel te makkelijk om te veel te consumeren. We leven in luilekkerland 🍭. In tegenstelling tot vroeger, is voedsel nu overal verkrijgbaar. Het is overal! Je wordt er continue mee geconfronteerd. Zelfs bij de kassa bij een bouwmarkt… 😳

Vroeger was voedsel schaars en bewegen een noodzaak. Nu is er voedsel in overschot, je hoeft de deur niet eens meer uit voor voedsel. Het wordt thuisbezorgd als je dat wilt. Beweging is nu schaars geworden. Tegenwoordig heb je een sportabonnement en fancy outfit nodig om voldoende te bewegen 🏋️‍♂️.

Je bent overigens niet de enige. Eén op de twee Nederlanders kampt met overgewicht en bijna de helft beweegt te weinig.

Hoe kom ik van dat vet af?

Volgens dieetgoeroes lukt dat met hetgeen dat hun voorkeursdieet zo uniek maakt:

• Koolhydraatarm, eet minder koolhydraten en meer eiwit en vet.
• Keto, eet bijna geen koolhydraten, een beetje eiwit en veel vet.
• Low Fat, vermijd vet en eet voornamelijk koolhydraten en eiwitten.
• Intermittent Fasting, eet slechts een paar uur per dag of periodiek enkele dagen niet.
• Weight Watchers, een puntensysteem ten behoeve van portiecontrole.
• Paleo, eet onbewerkt en gebaseerd op de veronderstelde voeding van de menselijke voorouders uit de oertijd
• Pioppi, gebaseerd op Mediterraans eten omdat mensen daar zo oud worden, maar dan met extra verzadigd vet.
• Sonja Bakker, strikte weekmenu’s
• Vegetarisch/veganistisch, uitsluiten van (bepaalde) dierlijke producten.
• Etc.

En? Welke kan ik het beste kiezen?

Uhm, geen van alle. Zie ook het artikel: “Wat is het beste dieet?“. Je moet de oorzaak aanpakken!

Met een dieet pak je toch de oorzaak aan?

Nee, dat is symptoombestrijding.

Huh, wat moet ik dan?

Je hebt een energiereserve opgebouwd, in de vorm van vet. Wil je daar vanaf, dan moet je zoeken naar de oorzaak.

Je kunt het vergelijken met roodstand. Dat los je ook niet op door compleet andere dingen te gaan kopen. Dat los je op door uit te zoeken wáár je te veel geld aan uitgeeft 💶. Dat is niet één ding. Het gaat om de optelsom van ál je uitgaven, dat is dan blijkbaar meer dan je verdient als je rood staat. Zo is het ook met te veel consumeren. Het teveel is de optelsom van alles wat je nuttigt over langere tijd vergeleken bij de hoeveelheid energie die je verbruikt. Dit aanpakken is de oorzaak aanpakken.

Dit is hét geheim dat dieetgoeroes verbloemen met hun mooie verhalen.

Dieetgoeroes verschuiven maar al te graag de aandacht naar iets unieks in hun concept. Volgens hen: hét gouden ei! Ofwel, de succesfactor die alle andere diëten overbodig maakt. Iets nieuws waarvan jij ineens denkt: hmmmm, misschien werkt dit wel! Dat verkoopt! 💶

Maar…

Er is dus geen gouden ei. Helaas. Kijk naar alle slanke mensen, die volgen echt niet allemaal dat ene briljante dieet.

Wil je afvallen? Dan moet je zorgen voor een energietekort. Net zoals je roodstand wegwerkt door minder uit te geven dan je verdient. Dat klinkt niet sexy en het verkoopt slecht, maar dat is de rauwe waarheid.

Zorg je voor een energietekort, dan gaat je lichaam het tekort aanvullen door de reservevoorraad energie aan te spreken. Ofwel, door vet te verbranden. Hierdoor val je af. Dit verbloemen die dieetgoeroes. Door de aandacht naar allerlei andere gekke trucjes te verschuiven zetten ze je op het verkeerde been. Ze doen alsof de succesfactor iets anders is dan een energietekort en dat is ronduit misleidend 😢.

Hoe creëer ik een energietekort?

Minder energie consumeren dan je verbruikt en dat voor een langere tijd aanhouden. Afvallen doe je namelijk niet in een dag. Dit is waar al die diëten in werkelijkheid ook voor zorgen. Ze zorgen voor een energietekort.

Doen al die diëten dat?

Ja, althans dat is het verborgen doel.

Stel je eet nu overdag een paar boterhammen met kaas en vleeswaren en ‘s avonds pasta met gehakt en wat groenten. Nu stap je over op koolhydraatarm of zelfs keto. Dat brood? Dat mag niet meer. Die pasta? Dat mag niet meer. Je sluit complete voedselgroepen uit. Wat nu? Meer groente dan maar. Bijvoorbeeld een salade tijdens de lunch en meer groenten tijdens het avondeten in plaats van dat bord met pasta.

Je gaat compleet anders eten. Onopgemerkt beperk je hierdoor de hoeveelheid energie die je tot je neemt. Je lichaam vult het tekort dat ontstaat aan uit de reservevoorraad en je begint af te vallen. Tadaaaa, het dieet werkt! 🎉 Maar wat werkt er nu precies?

Minder calorieën consumeren dan je verbruikt?

Precies 👍.

En wat nu als ik dan toch niet afval?

Dat kan. Je kunt bijvoorbeeld de koolhydraten compleet uit je menu schrappen om het te vervangen door meer vlees, boter, noten, etc. Dan beland je van de regen in de drup. Je consumeert dan helemaal niet minder energie. Je haalt de energie nu alleen uit andere bronnen. Val je niet af? Dan consumeer je nog steeds te veel energie ten opzichte van de hoeveelheid die je verbruikt.

Maar als je te weinig eet, dan slaat je lichaam toch juist alles op?

Leg dat maar eens uit aan iemand in een hongersnoodgebied of aan een anorexiapatiënt 🙈.

Nou, ik ken anders wel iemand die meer is gaan eten en hierdoor juist wel afviel…

Dat kan. Als je dagelijks een reep Tony’s Chocolonely 🍫 van 180 gram eet en deze inruilt voor dagelijks 3 kg groenten, dan eet je veel meer en val je toch af.

Dus toch?!

Die reep chocola levert 1.000 kcal aan energie. Die 3 kg groente levert grofweg 750 kcal. Kortom, je eet meer qua volume en gewicht, maar je bespaart op de hoeveelheid energie. Energiebalans is leidend.

Maar de ene calorie is de andere calorie niet…

Een liter wodka heeft een iets ander effect dan een liter water… 🤪 Een kilometer kruipen voelt anders aan dan een kilometer fietsen 🙈. Maar een liter is nog steeds een liter en een kilometer is nog steeds een kilometer. Wat is je punt?

Het maakt toch wel uit waar je je energie uithaalt?

Natuurlijk. Blijf vooral gezonde keuzes maken 👍.

Minder geraffineerde zetmeelrijke producten eten en minder suikerhoudende dranken drinken helpt een beetje bij het tegengaan van eetlust. Dat kan dus helpen. Dit is waarschijnlijk ook de reden dat koolhydraatarme diëten en hun varianten hierop zo populair zijn.

Ik adviseer sowieso om geraffineerde koolhydraten (wit/bruinbrood, witte pasta, frisdrank, snoep, etc.) te vermijden. Dat is beter voor je algehele gezondheid, maar dat betekent niet dat alle koolhydraten slecht zijn.

Nuttig gerust koolhydraten, maar geef wel de voorkeur aan de ongeraffineerde koolhydraten (volkorenbrood, volkorenpasta, peulvruchten, fruit, etc.). Die zijn wél gezond! Mensen zouden dit onderscheid vaker moeten maken.

En vet werkt juist verzadigend, toch?

Vet onderdrukt maar beperkt de eetlust. Vette producten vinden we lekker 😋. Het is daarom toch aannemelijk dat, hoewel ze een klein effect hebben op de verzadiging, we er toch veel van eten 🙈.

Hoeveel we eten wordt overigens maar voor maar een klein deel bepaald door honger en verzadiging. Smaak, consistentie en beschikbaarheid van voedsel en onze eetgewoonten zijn veel bepalender.

Voedingsmiddelen die rijk zijn aan eiwit, vezel en water (en relatief laag in calorieën) zijn over het algemeen meer verzadigend dan vetrijke caloriebommen. Groenten, fruit en bonen zijn daarom verzadigender dan cake, koekjes en croissants 😉.

Ik las laatst dat je ‘s ochtends een glas water met wat appelazijn moet drinken…

Ken je Freddy?

Freddy?

Ja Freddy. Freddy is een amateurfietser en die heeft recent een nieuwe racefiets gekocht voor 4.000 euro 🚲. De fiets is 200 gram lichter dan zijn vorige fiets en was daarom absoluut de moeite waard om te kopen. Zelf weegt Freddy 94 kilo.

“Elke gram telt in het wielrennen”, vertelt Freddy terwijl hij een pizza in oven legt. “De marginal gains noemen ze dat bij Sky. Als je fietsen serieus neemt, dan weeg je je gear tot achter de komma af. Ik heb echt geen fietsbel op mijn fiets.”

Freddy vindt het jammer dat niet iedereen zo bezig is met fietsen als hij. “Soms zit ik op het terras en dan zie ik wielrenners voorbij komen met een frame van aluminium. Dan denk ik: die leven niet genoeg voor de sport. Met die instelling word je nooit een goede wielrenner.”

Hahahaha, die 200 gram maakt natuurlijk niets uit in zijn geval 🙈

Precies! Zo is het ook met al die “trucjes”, van appelazijn tot kokosolie en van kurkuma tot aan lijnzaad. Er zal best een theorie zijn die mogelijk verklaart dat er iets van een effect is op gewichtsbeheersing, maar dat is toch echt geneuzel in de marge. Net als de fiets van Freddy. Die 200 gram maakt wel iets van een verschil, maar dat is natuurlijk verwaarloosbaar klein in de complete context.

Dus energiebalans is toch leidend?

Jazeker. Hopelijk stoppen die dieetgoeroes in de toekomst ook met het verbloemen van dit feit. Het zou een hoop verwarring de wereld uit helpen.

Natuurlijk is het ook waar dat die natuurkundig gemeten calorieën niet allemaal in een lichaam beschikbaar komen. De hoeveelheid calorieën (per 100 gram of portie) die op een voedingsmiddeletiket staan, zijn de calorieën die een gemiddelde mens opneemt. Natuurlijk suggereert een vermelding van 391 kilocalorieën per 100 gram knäckebrod meer nauwkeurigheid dan er te garanderen is. Enzovoort, enzovoort…

Er is dus zeker genoeg geneuzel in de marge om over te discussiëren, maar het valt allemaal in de categorie “de fiets Freddy” 🚲. Val je niet af? Dan nuttig je meer energie dan je verbruikt.

Wat is de conclusie?

Een betrouwbare maat blijft, regelmatig, bijvoorbeeld iedere week, op hetzelfde tijdstip, op dezelfde weegschaal, je gewicht te bepalen. Kijk daarbij naar de trend op lange termijn. Pas aan de hand van de uitslag je eetpatroon aan.

Kom je aan? Dan consumeer je te veel energie vergeleken bij de hoeveelheid die je verbruikt. Blijf je op gewicht, dan is er sprake van een energiebalans. Consumeer je minder energie dan je verbruikt? Dan verbrand je vet om het tekort aan te vullen en val je af.

En laat het geneuzel in de marge lekker voor wat het is… geneuzel in de marge.

Wat ik kan, kan jij ook!

Wil jij gericht aan slag? Koop dan het boek ‘Afvallen is k*t’.

Afvallen is niet leuk, afvallen is gewoon k*t. Het boek ‘Afvallen is k*t.’ is een broodnodige reality check!

Dit boek beschrijft een no-nonsense aanpak om af te vallen. Geen mooi weer verhaal en geen succes gegarandeerd. Want de theorie is simpel, alleen blijkt het in de praktijk nog niet zo makkelijk en je moet het toch echt zelf doen.

Maar, met de juiste kennis is het wel mogelijk om af te vallen. Door het lezen van dit boek leer je waar de grootste winst te behalen is. Het helpt je om het geneuzel in de marge te vermijden en zo je kans op succes maximaal te vergroten.

Als het je na het lezen van dit boek nog niet lukt, dan kun je écht zeggen dat je alles hebt geprobeerd…

Ik wens je in elk geval het allerbeste!

Carlo Kool
Voedingsdeskundige

Help mee!

Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.

Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.

Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.