Biologisch
Spread the love!

Vragen over biologisch?

Er zijn veel mensen die vragen hebben over biologisch. Er wordt veel over biologische producten geschreven en geroepen, maar wat zijn nu de feiten? Is biologisch gezonder ja of nee?

Zijn biologische groenten en fruit gezonder?

Nauwelijks. Dit blijkt ook uit een omvangrijke meta-analyse van heel veel wetenschappelijke onderzoeken. Een aantal wetenschappers hebben duizenden onderzoeken bekeken en er uiteindelijk 237 geselecteerd die het meest geschikt waren voor de analyse. Ze keken niet alleen naar de voedingswaarden maar ook naar bacteriële, schimmel- en/of pesticide besmetting.

Bevat biologisch meer vitaminen en mineralen?

Nee, niet altijd. Ze vonden slechts een heel klein verschil in het voordeel van biologisch. Geen consistent verschil voor wat betreft vitaminen en mineralen, alleen voor het mineraal fosfor. De wetenschappers benoemden dit punt wel, omdat ze aangeven dat er soms tekorten voorkomen. Dit is echter geen reden om in de praktijk over te stappen op biologisch. Een fosfortekort ontstaat door een ongezond eetpatroon.

Ze konden geen specifiek stuk fruit of groente aanwijzen waarvan de biologische variant consistent gezonder was.

Bevat biologisch meer andere stoffen?

Ze vonden geen verschil in eiwitten en/of het vetgehalte van biologische en niet-biologische melk. Wel kan biologische melk meer omega-3 bevatten.

Loop je met biologisch minder risico?

Uit de meta-analyse was het bewijs schaars dat reguliere voedingsmiddelen een grotere risico vormen dan biologische. Ze vonden wel dat biologische producten 30% lagere kans hadden op verontreiniging met pesticiden, maar biologisch is ook niet 100% vrij van pesticiden. Daarbij vielen de restwaardes in het algemeen ruim binnen de gestelde veiligheidsgrens.

Biologische gewassen worden ook bespoten

De richtlijnen voor het EKO-keurmerk (de Europese standaard) staan een groot aantal bestrijdingsmiddelen toe. Zit er dus toch gif op je biologische groenten? Ja, maar het verschil met reguliere landbouw is dat de bestrijdingsmiddelen natuurlijk zijn, en niet chemisch. “Natuurlijk” klinkt fijn, maar gif is gif.

De biologische industrie gebruikt minder antibiotica

Uit het onderzoek blijkt dat biologische kip en varken minder vaak worden blootgesteld aan antibioticaresistente bacteriën. Het gezondheidseffect hiervan in de praktijk is onzeker.

Biologisch is dus onzin?

Nee, natuurlijk niet. De wetenschappers van het onderzoek geven aan dat het onderzoek was bedoeld om de feiten boven water te halen, niet om mensen te ontmoedigen om voor biologische producten te kiezen. Ook uit een andere grote studie kan deze conclusie worden getrokken.

Biologisch buiten je gezondheid om

Wanneer je verder kijkt dan alleen de gezondheidseffecten, dan zijn er tal van redenen om voor biologisch te kiezen, zoals onder andere het positieve effect op het milieu en het welzijn van dieren.

Zorg eerst voor een goed eetpatroon

Er wordt benadrukt dat mensen zich in de eerste plaats moeten richten op een algeheel gezond eetpatroon. Dit geldt natuurlijk ook voor Nederlanders. Van de volwassenen in Nederland eet 95% te weinig groenten en 90%-95% te weinig fruit, met allerlei nadelige gevolgen voor de gezondheid.

Eet dus eerst maar eens voldoende groenten en fruit, dan kun je altijd nog beslissen of je gaat voor biologisch.

De conclusie van de meta-analyse

Er ontbreekt sterk bewijs in wetenschappelijke publicaties dat biologische voedingsmiddelen significant meer voedingswaarden bevatten dan reguliere voedingsmiddelen. Het eten van biologische voedingsmiddelen kan er wel voor zorgen dat je minder in contact komt met pesticiden en antibioticaresistente bacteriën.

Discussie punten

Het blijft natuurlijk een analyse van heel veel verschillende onderzoeken. Die onderzoeken gebruiken niet allemaal dezelfde testmethodes, fysieke factoren van het geteste voedsel kunnen meespelen, verschil van water en grond heeft invloed en er is een grote variatie in biologische landbouwmethoden. Denk maar aan het gebruik mest in de biologische sector en het risico op bacteriële besmetting. Als hier goed mee omgegaan wordt, kan dit natuurlijk weer leiden tot veiligere producten met meer voedingsstoffen.

Het is niet zwart-wit, er zijn gewoon heel veel factoren die van invloed zijn op de kwaliteit en schadelijkheid.

Mijn persoonlijk mening over biologisch

Ik heb inmiddels heel veel onderzoeken gelezen rondom dit onderwerp, veel meer dan waar ik nu naar verwijs. Soms zijn de resultaten enorm verrassend. Elk nadeel heb z’n voordeel. Wist je bijvoorbeeld dat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat biologische groenten naast meer antioxidanten ook meer natuurlijke gifstoffen produceren? En zo kan ik nog wel even doorgaan. Kortom, de wereld is niet zo zwart-wit als sommige mensen roepen. Zie ook het artikel: “Wat vandaag gezond is, is morgen ongezond“.

Om 0,5 - 1 kg per week af te vallen, hoef je echt niet op een dieet van worteltjes en water. Kleine gerichte en onderbouwde aanpassingen zorgen al voor maximaal resultaat. Ontdek welke specifieke aanpassingen dat zijn in jouw eigen eetpatroon. Lees meer....

In mijn beleving zijn er 3 stappen als het gaat om het kiezen voor biologisch ja of nee:

  1. Zorg eerst voor een gezond eetpatroon, los van biologisch of niet. Eet voldoende groenten en fruit en vul dat aan met vis, schaal- en schelpdieren, gevogelte, vlees, noten, zaden. Drink voldoende water/thee en vermijd bewerkt voedsel. Rook niet, val af (indien je overgewicht hebt), beweeg voldoende en drink geen alcohol of met mate. Dat heeft verreweg het grootste aandeel in je gezondheid. Doe je dat allemaal al?
  2. Stap dan als eerste over op biologische dierlijke producten. Vanwege o.a. meer omega-3, minder antibiotica (denk aan het probleem van antibioticaresistentie) en het dierenwelzijn.
  3. Dan kun je erna eventueel nog overstappen op biologische groenten, fruit en andere producten voor dat kleine beetje extra gezondheidsvoordeel, maar vooral voor het milieu.

Aanvullende vragen

Vaak krijg ik aanvullende vragen op artikelen zoals deze. Logisch, zeker gezien er veel onjuiste sensatie gerichte informatie verspreid wordt. In dit stukje behandel ik de aanvullende vragen inclusief verwijzingen naar goede bronnen.

Hoe zit het met hormoongebruik?

In de EU is het toedienen van hormonen uit voorzorg verboden, vanwege mogelijke gezondheidsrisico’s. Met hormonen geproduceerde voedingsmiddelen mogen ook niet in de EU worden ingevoerd en verkocht. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ziet hier op toe. (bron: Voedingscentrum)

Is de grond uitgeput?

In 2008 gaf de overheid opdracht eens uit te zoeken hoe het met de Nederlandse groenten gesteld was.

Aanleiding daarvoor was een artikel in De Telegraaf waarin stond dat de groenten nog maar een fractie van de vitaminen en mineralen bevatten van vroeger. Dat zou te wijten zijn aan het slechte beheer van de bodem.

Bodemonderzoeker René Rietra van het Wageningse onderzoeksinstituut Alterra zette het wetenschappelijk bewijs voor die stelling op een rij en concludeerde dat bemesting en vervuiling via de lucht ervoor hebben gezorgd dat de meeste akkers in Nederland nu juist meer mineralen bevatten dan vroeger.

Harde gegevens over het effect daarvan op de voedzaamheid van Nederlandse groenten en fruit vond Rietra niet: “Dat wordt niet goed gemeten. Voor veevoer zijn wel heel veel metingen beschikbaar. Melkveehouders letten heel goed op de voedingswaarde van hun gras, maar op ons eigen eten wordt minder gelet!” (bron: artikel in het blad van de Consumentenbond en geverifieerd bij Rene Rietra)

Test de NVWA niet op glyfosaat?

NVWA test ook op glyfosaat. Die verwarring is ontstaan toen Milieudefensie erachter kwam, op basis van een Duits rapport, dat de urine van vijf van acht geteste Nederlanders glyfosaat bevatte. Milieudefensie heeft vervolgens een brief geschreven aan het kabinet. Milieudefensie stuurt als mogelijke oorzaak in de richting van water, voedsel, straatreiniging en niet-professioneel gebruik door tuinders.

Op basis daarvan zijn er Kamervragen gesteld, waaronder de volgende vraag: “Klopt het dat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geen testen uitvoert op gewassen om te controleren of er glyfosaat in het gewas zit? Zo ja, waarom is dat zo? Zo nee, wat zijn de resultaten van dat onderzoek?”

Deze werd als volgt beantwoord: “Nee, de afgelopen jaren heeft de NVWA bijna 100 monsters laten onderzoeken op glyfosaat. De NVWA controleert steekproefsgewijs, conform aanbevelingen van de EU, voornamelijk granen op glyfosaat. Die analyses zijn het meest relevant omdat de stof het meest in de graanteelt wordt toegepast. In de groenten- en fruitteelt wordt de stof minder toegepast. Bij deze analyses is in 11 gevallen een residu van glyfosaat in tarwe gevonden. In al deze positieve monsters was het gevonden niveau minder dan 10 % van het wettelijk maximaal toegelaten residugehalte (maximumresidugehalte: MRL).”

Zijn biologische producten uit de supermarkt wel echt biologisch?

Jazeker, biologisch is een wettelijk beschermde term. Een landbouwproduct of voedingsmiddel mag alleen biologisch heten als het productieproces aan wettelijke voorschriften voldoet. Dat geldt ook voor producten die in de supermarkt liggen. Je kunt hier meer over lezen op de website van SKAL.

Help mee!

Pasfoto Carlo Kool

Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.

Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.

Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.

Soortgelijke Berichten

4 Commentaar

  1. Dit artikel is te ongenuanceerd helaas! Uit diverse meta analyses blijkt wel degelijk dat biologische producten over het algemeen meer gezondere stoffen bevatten zoals vitaminen, mineralen, antioxidanten en specifieke stoffen die het eten van groente en fruit zo gezond en anticarcinogeen maken (flavoinoiden).
    Daarnaast is uit onderzoek van het Louise Bolk instituut gebleken dat kippen die biologisch voer kregen, ‘gezonder’ waren:
    -http://www.louisbolk.org/nl/voeding-en-gezondheid/voeding/biologisch-gezonder/

    -Scientists have been trying to answer this question. And the results of a huge new meta-analysis published this week in the British Journal of Nutrition adds to the evidence that organic production can boost key nutrients in foods.
    The study finds that organic dairy and meat contain about 50 percent more omega-3 fatty acids.

    -Another large meta-analysis published in 2014, also in the British Journal of Nutrition, found that organic crops — ranging from carrots and broccoli to apples and blueberries — have substantially higher concentrations of a range of antioxidants and other potentially beneficial compounds. That review included data from more than 300 studies.

    For instance, organic crops had about 50 percent more anthocyanins and flavonols compared with conventional crops.

    Gevoelsmatig klopt dit ook wel. Biologische boeren besteden meer aandacht aan bodemkwaliteit en voedsel, en planten en dieren krijgen meer tijd om te groeien. Smaak, en voedingsstoffen komen voor een belangrijk deel uit de bodem, waarbij bodemleven een cruciale rol speelt. Bij een gangbare boer, die onder druk van lage prijzen die hij ontvangt, de bodem uitput en alles platspuit, leidt tot een verarming van micro organismen in de bodem en mineralen, waardoor de plant ook minder bevat. Uit onderzoek blijken groenten minder mineralen dan vroeger te bevatten (zoals magnesium en calcium)

    1. Je schrijft: “Dit artikel is te ongenuanceerd helaas! Uit diverse meta analyses blijkt wel degelijk dat biologische producten over het algemeen meer gezondere stoffen bevatten zoals vitaminen, mineralen, antioxidanten en specifieke stoffen die het eten van groente en fruit zo gezond en anticarcinogeen maken (flavoinoiden).”

      Dat kan. Er zijn witte en zwarte zwanen. Dat is wat ik zeg. Om dan te onderbouwen dat er toch ook witte zwanen zijn, betekent toch niet dat er geen zwarte zwanen zijn?

      Daarom staat er ook in het stuk: “Nee, niet altijd. Ze vonden slechts een heel klein verschil in het voordeel van biologisch. Geen consistent verschil voor wat betreft vitaminen en mineralen, alleen voor het mineraal fosfor. De wetenschappers benoemden dit punt wel, omdat ze aangeven dat er soms tekorten voorkomen. Dit is echter geen reden om in de praktijk over te stappen op biologisch. Een fosfortekort ontstaat door een ongezond eetpatroon.
      Ze konden geen specifiek stuk fruit of groente aanwijzen waarvan de biologische variant consistent gezonder was.”

      En wanneer een kip 50% meer omega-3 bevat, dan klinkt dat als heel veel. Maar dat is een relatief getal. Hoeveel bevat de andere kip en hoeveel meer krijg je dan binnen. Dan heb je het over een absoluut getal. Dat is helemaal niet zoveel. Wat betekent dat beetje extra dan voor je gezondheid wanneer je een gezond eetpatroon hebt en bijvoorbeeld al voldoende (vette) vis eet?

      Qua smaak blijken mensenbloed blind te kunnen proeven of iets biologisch is of niet. De toegevoegde smaakbeleving lijkt vooral suggestief. Er zijn ook heel veel factoren die van invloed zijn op smaak. Van hoe iets eruit ziet tot aan de geluiden die je hoort.

      Dat de grond uitgeput zou zijn, ligt ook weer een stuk genuanceerder. Zie het artikel “Vroeger was alles beter”

      https://supersnelgezond.nl/vroeger-was-alles-beter/

      Ik zeg dus niet dat er geen witte zwanen zijn omdat er ook zwarte zijn. Ik zeg dat ze beide bestaan en dat in de eerste plaats een gezonde leefstijl doorslaggevend is. Daar hoort het zwaartepunt te liggen. Wel of niet biologisch? Dat zijn de puntjes op de i. Zoals ik ook beschrijf in dit artikel.

  2. geachte mevr mijnh

    allereerst complimenten over uw stukje over biologische erg goed maar ok
    ik gebruik al een jaar gewone groenten en fruit (klein beetje voor smaak) denk aan suiker in fruit.) maar sinds kort ben ik overgegaan op biologische groenten en fruit ik voel me prima sport veel en leef gezond loop veel kortom mijn vrouw en ik zijn goed bezig ook met voeding. ik ben 73 werk nog een paar dagen maar mijn vraag kan ik weer gewoon groente en fruit kopen in de supermarkt daar dat biologische 2 keer zo duur is

    1. Beste meneer Rodenburg,

      Dank u wel voor de complimenten. Uw vraag kan ik helaas niet voor u beantwoorden. Het is een keuze die u zelf kunt maken.

      Het is net als iemand zou vragen: “Ik rijd nu een Volkswagen Golf en ben er tevreden mee, maar kan ik die ook inruilen voor een Seat Leon gezien die goedkoper is?” Beide zijn goede auto’s, de Golf misschien net iets beter dan de Leon. Echter hangt het er ook weer van de uitvoering af. Het is erg lastig om hier een goed antwoord op te geven.

      Het belangrijkste blijft:
      – niet roken
      – gezond gewicht
      – voldoende bewegen
      – gezond eten (voldoende groenten en fruit, volkoren producten en vlees met mate)

      Er is een kleine beetje extra gezondheidsvoordeel als u kiest voor biologische groenten en fruit.

      Ik hoop u hiermee toch geholpen te hebben.

      Met gezonde groeten, Carlo

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *