Vitamine D is essentieel

Over vitamine D

Laat ik beginnen met beschrijven wat de studie gewichtsconsulent over Vitamine D schrijft.

Vitamine D is een van de weinige vitamines die het lichaam zelf kan maken. Onder invloed van zonlicht (ultraviolette straling) wordt het in de huid gevormd.

Vitamine D is nodig voor stevige botten en tanden. Deze vitamine zorgt er namelijk voor dat calcium en fosfor goed uit de voeding opgenomen kunnen worden en in tanden en botten vastgelegd kunnen worden tijdens de groei. Daarnaast is deze vitamine vooral van belang om botontkalking te voorkomen.

Bronnen van vitamine D

Bronnen van vitamine D zijn: halvarine, margarine en bak- en braadproducten, omdat het van oudsher in Nederland hieraan wordt toegevoegd.

Natuurlijke bronnen van vitamine D

Natuurlijke bronnen van vitamine D zijn vlees, volle melkproducten en vette vis. De meeste vitamine D wordt in het lichaam zelf gemaakt.

Vitamine D en kinderen

Omdat deze vitamine zo’n belangrijke rol speelt bij de groei, is de behoefte bij kinderen extra groot. Daarom wordt suppletie aan kinderen tot 7 jaar aanbevolen. Denk maar aan de levertraan die vroeger aan kinderen gegeven werd, dat was niets anders dan vitamine D.

Vitamine D en volwassenen

Een volwassene die regelmatig met handen en gezicht buiten komt heeft geen vitamine D uit de voeding nodig. Ouderen die minder buiten komen en zwangeren hebben wel vitamine D via de voeding nodig.

Dagelijks aanbevolen hoeveelheid vitamine D

Vitamine D wordt soms aangegeven in internationale eenheden (IE). 40 IE = 1 mcg vitamine D. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 5 mcg per dag (200 IE).

Zuigelingen die borstvoeding krijgen, jonge kinderen, allochtonen, zwangeren, zogenden en ouderen (ouder dan 75 jaar) kunnen via de voeding te weinig vitamine D binnenkrijgen, dan is aanvullen noodzakelijk.

Tekort aan vitamine D

Een tekort aan vitamine D kan leiden tot rachitis of Engelse ziekte. Bij volwassenen en ouderen kan botontkalking optreden. Recent onderzoek laat zien dat bij patiënten met fibromyalgie ook vaak een vitamine D-tekort wordt geconstateerd. Onderzoeken met suppletie zijn gaande.

Wanneer loop je het risico op een tekort aan vitamine D?

De aanmaak van vitamine D in de huid is minder bij mensen die weinig buiten komen, zoals nachtwerkers, mensen die buiten de huid bedekken (boerka) en mensen met een donkere huidskleur. Hier is dus extra aandacht voor vitamine D via de voeding van toepassing.

Te veel vitamine D

Te veel vitamine D leidt tot kalkafzettingen op verschillende plaatsen in het lichaam, hoge bloeddruk, misselijkheid, onregelmatige hartslag en dorst. Een te veel kan eigenlijk alleen ontstaan door ondeskundig gebruik van supplementen. Als veilige bovengrens wordt 25 mcg per dag aangehouden, ofwel 1.000 IE.

Dit alles kun je terugvinden in de studie gewichtsconsulent, maar er is natuurlijk nog meer informatie te vinden. Daarom heb ik ook gekeken naar wat de Europese Voedselveiligheidsorganisatie (EFSA) te vertellen heeft, zij bepalen de Europese normen.

EFSA over vitamine D

De Europese Voedselveiligheidsorganisatie (EFSA) heeft echter in juli 2012 een nieuwe evaluatie van de bovengrenzen gepubliceerd. Ten opzichte van een eerdere evaluatie van de EFSA in 2002 is de aanvaardbare bovengrens van de vitamine D-inname:

• voor volwassenen en kinderen van 11 tot en met 17 jaar verhoogd van 50 microgram naar 100 microgram (4.000 IE),
• voor kinderen van 1 tot en met 10 jaar gaat de grens omhoog van 25 naar 50 microgram (2.000 IE) per dag en
• voor kinderen tot 1 jaar blijft de bovengrens 25 microgram (1.000 IE).

Wat betreft de aanvaardbare bovengrenzen van vitamine D, sluit de Nederlandse overheid zich aan bij de Europese normen.

De studie gewichtsconsulent beschrijft een lagere bovengrens. Zo zie je maar weer dat er nog zoveel te ontdekken is rondom gezondheid en voeding en er steeds meer ontdekt wordt.

Vitamine D steeds meer in het nieuws

Vitamine D tekort is ook steeds vaker in het nieuws. Recent nog verscheen er een artikel in het nieuws met de titel “Bijna één op de drie kinderen heeft te weinig vitamine D”.

Daar staat ook dat het bij kinderen van onder andere Marokkaanse, Surinaamse, Turkse en Kaapverdische afkomst zelfs om meer dan de helft van de kinderen gaat. Dat is gebaseerd op het onderzoek van het Erasmus MC in het aprilnummer van het wetenschappelijke tijdschrift The Journal of Nutrition.

Bron: Kinderen van niet-Westerse origine hebben vaker vitamine D-tekort
Bron: Veel kinderen hebben vitamine D-tekort

Maar er zijn nog veel meer nieuwsartikelen te vinden over vitamine D, zoals deze:

• Patiënten met vitamine D-tekort hebben grotere kans op aanval MS
• Vitamine D-tekort verhoogt risico op diabetes
• Vitamine D goed voor spieren
• Etc.

Allemaal nieuwe bevindingen rondom die super essentiële vitamine D.

Dr. Gert Schuitemaker over vitamine D

Dr. Gert Schuitemaker is (niet praktiserend) apotheker en doctor in de Geneeskunde. Hij promoveerde op een bevolkingsonderzoek naar risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Hij houdt zich al vanaf 1980 bezig met de orthomoleculaire geneeskunde, zoals die is gedefinieerd door tweevoudig Nobelprijswinnaar Linus Pauling.

Hij heeft in 2010, samen met de Amerikaan William Grant, een wetenschappelijke studie gepubliceerd die laat zien dat extra vitamine D in Nederland jaarlijks duizenden levens kan besparen (J Steroid Biochem Mol Biol 2010; 121:456). Zou de gemiddelde vitamine D-spiegel in het bloed van de Nederlander verdubbelen, dan zou hierdoor de sterfte per jaar met 18% verminderen. Hiervoor is een inname nodig van 2500 tot 4000 IE per dag. Twee sneetjes brood met verrijkte margarine levert 25 IE en een haring zo’n 700 IE. Maar wie eet er nu elke dag haring?

Wil je hier meer over weten, dan kan ik je het boek van Dr. Gert Schuitemaker zeker aanraden: Nieuw licht op vitamine D en chronische ziekten.

In dit boek wordt uitgebreid ingegaan op alle facetten van vitamine D. Op de relatie met onder meer osteoporose, kanker, hart- en vaatziekten, diabetes en multiple sclerose. Op de juiste dagdosis om het risico op deze aandoeningen te verkleinen. Hij heeft het ook over de vermeende ‘toxiciteit’ van vitamine D. En op de manier waarop de farmaceutische industrie de aandacht probeert af te leiden van vitamine D, omdat het nu eenmaal aantrekkelijker is moderne ziekten te behandelen met medicijnen dan ze te voorkomen met voedingsstoffen.

Gert Schuitemaker sluit zich volledig aan bij de nieuwe aanbeveling van een groep internationale experts met grote faam op het gebied van vitamine D. Net als hen adviseert hij een dagdosis van 50 mcg ofwel 2000 IE. Daarmee gaat hij aanmerkelijk verder dan het advies van de Gezondheidsraad.

Conclusie

Vitamine D heeft heel veel belangrijke functies in ons lichaam en is essentieel voor onze gezondheid, daar is iedereen het over eens. Over de dosis zijn uiteenlopende berichten. Ga niet experimenteren met supplementen, laat je dus altijd goed adviseren door een arts of specialist op dit gebied. Natuurlijk kun je de informatie op deze pagina wel goed gebruiken in een gesprek met de huisarts om een verwijzing te krijgen naar een specialist.

Let wel, er zijn allerlei afhankelijkheden die ook bepalend zijn voor de opname van vitamine D. Blijf dus ook vooral gezond eten! Je gezondheid is nooit afhankelijk van 1 bepaalde voedingsstof. Het is allemaal met elkaar verbonden. Gevarieerd, puur en onbewerkt eten blijft ook enorm belangrijk.

Help mee!

Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.

Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.

Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.