The Game Changers, de shock-u-mentaire

Whaaa, wat een te gekke docu die ‘The Game Changers’!

Je bedoelt The Game Changers, de shock-u-mentaire?

Shock-u-mentaire?

Ja, zo noem ik dit type documentaires 🤪.

Dit soort documentaires, zoals The Game Changers, zijn gericht op het shockeren van mensen. Daar zijn ze goed in. Ze laten kijkers vaak (bewust) geshockeerd achter. Vandaar dat ik ze shock-u-mentaires noem.

Dit soort documentaires zijn eigenlijk gewoon tegenbewegingen. Het is net zoals de derde wet van Newton: voor elke actie is er een gelijke en tegengestelde reactie.

The Game Changers is een tegenreactie op eten van te veel dierlijke producten wat de meesten doen.

Carlo, ben jij tegen veganisme? 🤨

Ik ben niet voor of tegen veganisme.

Als veganist neem je helemaal geen dierlijke producten. Dus geen vlees, vis, zuivel, eieren en E-nummers van dierlijke oorsprong.

Wil je, om wat voor reden dan ook, graag veganistisch eten? Dan kan dat prima. Maar je hebt ook een verschil tussen een veganist en een veganist.

Een verschil tussen een veganist en veganist?

Jazeker. Je hebt veganisten die voornamelijk een onbewerkt plantaardig eetpatroon (whole-foods, plant-based diet) nuttigen. Dat is een eetpatroon met heel veel voedingswaarden. Een bord patat met een glas cola ernaast is ook veganistisch. Zo zijn er dus heel veel manieren om gezond en ongezond te eten.

Daarbij kan ook de insteek verschillen. Je hebt veganisten die een veganistisch eetpatroon kiezen, omdat ze willen afvallen of hun sportprestaties willen verbeteren. Anderen zien veganisme als een levenswijze waarin gestreefd wordt naar het vermijden van het gebruik van alle dierlijke producten. Die vermijden dus ook producten zoals leer, wol, zuivel en honing.

Krijg ik wel genoeg voedingstoffen binnen met een veganistisch eetpatroon?

Let met een veganistisch eetpatroon er vooral goed op of je voldoende eiwit, ijzer, vitamine B1, B2, vitamine B12 en calcium binnenkrijgt. Dit zijn voedingsstoffen die je vindt in dierlijke producten en die je dan dus ergens anders vandaan moet halen. Denk daarbij aan peulvruchten, tofu en tempé, noten, pitten en zaden.

En vleesvervangers?

Kant-en-klare producten, zoals vleesvervangers, bevatten vaak veel zout (te veel zout is ongezond) en zijn niet altijd veganistisch. Even goed de etiketten lezen dus.

Dus kan ik met een veganistisch eetpatroon gewoon alles uit mijn voeding halen?

Ja, alleen voor B12 heb je vitamine B12-pillen of met vitamine B12 verrijkte producten nodig.

Wat vind jij nu écht van de documentaire The Game Changers?

Mooi gefilmd en inspirerend.

Ja, maar klopt de inhoud ook?

Laten we bij het begin beginnen.

Als eerste komt de disclaimer langs: “De inhoud is echter niet bedoeld als vervanging voor professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Vraag altijd advies aan uw arts of een andere gekwalificeerde zorgverlener, voordat u belangrijke leefstijlwijzigingen aanbrengt of een behandeling start of wijzigt.”

Stond dat er?

Yep 😊.

Okay, maar over de inhoud van de documentaire…

We beginnen met James Wilks. Meer dan een beoefenaar van vechtsporten. Hij is écht een “bad-ass”. Ik denk dat hij mij al knock-out weet te slaan, voordat ik nog maar een vinger heb uitgestoken naar hem. Hij vocht op topniveau en traint nu militairen.

Tijdens een sparringswedstrijd scheurde hij beide kniebanden. Zes maanden kon hij niets doen. Hij wilde zo snel mogelijk herstellen, dus ging hij opzoek naar de best oplossing en las meer dan duizend uur aan wetenschappelijke literatuur.

Wouw!

Ja, dat vond ik ook nogal erg veel. Als je 40 uur per week onderzoeken leest en dat 6 maanden lang, dan zit je op duizend uur. Gezien hij meer dan duizend uur heeft gelezen… Naja, je snapt waar ik heen wil 🤪. Flauw, ik weet het… Maar al dit soort suggesties zijn onderdeel van het shock-effect waar ik aan refereer.

Maar goed, zo kwam hij dus schijnbaar ook een studie tegen rondom Romeinse gladiatoren…

Ja, die veganistische gladiatoren!

Bloeddorstige Romeinse gladiatoren hadden weinig op met vlees. Hun dieet was met veel graanproducten grotendeels (!) vegetarisch.

Onderzoekers analyseerden door middel van spectroscopie de 1.800 jaar oude botten van 22 gladiatoren, die begraven lagen in Ephesus.

De botten onthulden dat de gladiatoren vooral gerst, tarwe en bonen aten. De gerst (barley in het Engels) op het menu verklaart dat gladiatoren in het Engels ook wel ‘barley men’ worden genoemd.

Dat ga ik ook doen, ik wordt een veganistische gladiator!

Je bedoelt voornamelijk vegetarisch? En ga je dan ook een ‘powerdrankje’ op basis van as van verbrande planten drinken?

Uh, wat?

Dat dronken die gladiatoren ook. Het zou ze hebben geholpen bij het herstel na gevechten en trainingen.

Ik weet wel welke hype binnenkort volgt, na het eten van klei en appelazijn 🙃.

Trouwens, behalve het asdrankje verschilde het dieet van de gladiatoren nauwelijks van dat van de lokale bevolking.

Van 2 van de 22 gladiatoren, waaronder een vrouw, was het dieet wel overduidelijk anders. Volgens de onderzoekers hebben zij wel veel proteïnen van dieren binnengekregen. Mogelijk kwamen zij uit een ander deel van het Romeinse Rijk.

De meneer die ze voor The Game Changers interviewde zegt ook letterlijk: “de gladiatoren waren voornamelijk vegetarisch”.

Ik dacht dat ze helemaal geen dierlijke producten nuttigden…

Al die details en nuances 🙈. Ze zijn een stuk minder indrukwekkend dan dat beeld van die blauwe vlam die ineens rood wordt wanneer ze de botten van die gladiatoren verbranden en met dat mooie geluidseffect onder die beelden 😋.

Maar James was opgegroeid met het idee dat vlees je sterk maakt

Ja, dat zegt hij. Dat je van vlees sterk wordt is natuurlijk ook een fabel. Je kunt de hele dagen op je achterwerk zitten en kilo’s vlees eten, maar daar wordt je niet sterk van.

Je wordt sterk door te trainen. Eiwitten zijn daarbij essentieel, maar die zitten niet alleen in dierlijke producten. Er zitten ook eiwitten in plantaardige voeding.

Nou, je wordt zelfs sterker van plantaardige eiwitten 💪

Want? Je ziet in The Game Changers de biefstukverslinder Connor McGreggor verslagen worden door de planteneter Nate Diaz?

Ja precies!

Op 6 maart 2016 won Nate inderdaad. Maar op 21 augustus 2016 won Connor de rematch 😊. Waarom? Had Connor ook ineens voor een veganistisch eetpatroon gekozen? Of heeft het eetpatroon er niet zo veel mee te maken? Zou ik Connor kunnen verslaan als ik een veganistisch eetpatroon kies?

Uhm… sorry Carlo, maar dat denk ik niet… 😂

Precies, ik ook niet hoor 🙈. Of iemand Connor kan verslaan heeft dus met zo veel meer te maken dan alleen wat er ‘s avond op het bord van die persoon ligt.

Maar Connor eet dagelijks heel veel vlees, dat is toch niet gezond

Nee, eens. Overal waar ‘te’ voor staat is ongezond, dat geldt ook voor vlees. De eiwitbehoefte van dit soort sporters ligt wel een stuk hoger vergeleken bij de gemiddelde persoon. Maar zo veel vlees zou ik ook niet aanraden. Er zijn nog zat andere bronnen van eiwitten en inderdaad ook plantaardige bronnen.

Dat blijkt, want er komen heel veel topatleten in beeld die veganistisch eten

Jazeker. Scott Jurek, ultrarunner. Kendrick Farris, olympisch gewichtheffer. Patrik Baboumian, strongman competitor. Bryant Jennings, zwaargewicht bokser. Dotsie Bausch, wielrenster. Derrick Morgan, American Footbal speler. Nimai Delgado, professional bodybuilder. Lewis Hamilton, formule 1- coureur. Etc.

KIPPENVEL! Bij al die beelden en inspirerende verhalen. Wat een helden. Dat meen ik oprecht 🙏.

Ik ervaar het enorm inspirerend om te zien wat mensen voor prestaties kunnen neerzetten.

Maar, er zijn ook topatleten die geen veganistisch eetpatroon hebben en net zo goed of zelfs beter presteren. Er zijn ook atleten die een veganistisch eetpatroon hebben en de top niet halen.

Bedenk daarbij dat topatleten sowieso uitzonderingen op de regel zijn. Het zijn mensen die in staat zijn om hele bijzondere prestaties neer te zetten. Of dat dankzij een veganistisch eetpatroon is, of ondanks een veganistisch eetpatroon… dat is nog maar de vraag.

Maar je hoeft dus geen vlees te eten om maximaal te kunnen presteren

Dat klopt zeker! Kijk, we eten in de regel te veel vlees en dierlijke producten. Dat is niet gezond. Ik heb nog niet zo lang geleden de voedingsrichtlijnen van 93 landen over de hele wereld bekeken.

De rode draad van voedingsrichtlijnen wereldwijd, is dat ze adviseren om vooral voor plantaardige voeding te kiezen en dierlijke producten met mate te nuttigen.

Dat is echter niet iets nieuws, men lijkt alleen niet op de hoogte van die adviezen. Of men wil ze niet horen? 🙉😉

En met een boterham met pindakaas krijg je net zo veel eiwit binnen als met het eten van een biefstuk

Uhm, ja. Nou… Twee boterhammen met (40 gram) pindakaas bevat zo’n 17 gram eiwit en de genoemde biefstuk van 85 gram bevat zo’n 19 gram eiwit.

Zie je! Dat is toch bijna net zo veel…

Het verschil is niet mijn punt, maar de boterhammen met pindakaas bevatten wel 428 kcal en de biefstuk slechts 92 kcal.

Als je energiebehoefte 2.000 kcal per dag is, dan snap je dat je met boterhammen met pindakaas in totaal 80 gram eiwit kunt scoren. Met 2000 kcal aan biefstuk scoor je 413 gram eiwit.

Het wordt dus wat vertekend weergegeven in The Game Changers. Het draait om meer dan alleen eiwit.

Hoe zit het met het effect op je bloedvaten?

In The Game Changers komt ene Dr. Robert Vogel aan het woord. Die legt uit dat wat je eet effect heeft op de endotheelfunctie. Plat gezegd: het effect op je bloedvaten.

Ze doen een “wetenschappelijk” onderzoek met drie American Football spelers.

Dit is natuurlijk niet echt een onderzoek waar je wat aan hebt. Het is een onderzoek met slechts 3 personen en allerlei bijdragende factoren zoals slaap, training, hydratatie, stress en wat ze die dag nog meer aten, werden genegeerd. Terwijl dat wel degelijk ook van invloed kan zijn.

Ze beginnen met drie maaltijden. Twee maaltijden bevatten dierlijke eiwitten én dierlijk vet. Een maaltijd bevat rundvlees en de andere kip. De derde maaltijd is plantaardig.

De dag erna krijgen ze alle drie de plantaardige maaltijd.

Twee uur na elke maaltijd wordt bloed afgenomen.

Ja, wow! Dat verschil in bloed, niet normaal!

Uhm, ja. Het ziet er shockerend uit. Had ik al gezegd dat ik dit soort documentaires, zoals The Game Changers, shock-u-mentaires noem? Ze doen het erom 😉. Misschien bevat het troebele bloed wel meer voedingstoffen?

The Game Changers leggen vervolgens de nadruk op een onderzoek waaruit blijkt dat de inname van avocado de ontstekingsreactie, die werd veroorzaakt door één hamburgermaaltijd, zou kunnen omzetten.

Een grappig detail, deze pilotstudie met 11 mensen werd mogelijk gemaakt door … Hass Avocado Board (de avocado-industrie).

Maar los daarvan, je kunt geen algemeen conclusies trekken op basis van slechts één pilotstudie onder 11 mensen.

Dit onderzoek gebruikt The Game Changers echter wel als dé basis om vervolgens te suggereren dat er nog veel meer van dit soort onderzoeken zijn. En ze geven nog even gas. De onderzoeken flitsen ineens over het scherm!

De filmmakers laten ongeveer 20 wetenschappelijke referenties over het scherm flitsen. Uit die onderzoeken kun je halen dat onder andere de inname van druivensap, bosbessen, zwarte thee, groene thee, spinazie, appels, donkere chocolade, frambozen en soortgelijke voedingsmiddelen positieve effecten hebben.

Dus toch?

Ja natuurlijk, maar in geen van deze onderzoeken wordt gesuggereerd dat vlees uit het dieet moet worden verwijderd.

Deze onderzoeken beschrijven eenvoudig wat we al weten en dat is dat het nuttigen van een verscheidenheid aan groenten en fruit gezonde effecten heeft. Ofwel, eet voldoende groenten en fruit.

Of maak ik het nu weer te saai? 🤪

Ik ga wel bietensap drinken

Bietensap, het klinkt top: 22% langer kunnen fietsen en 19% meer totaalgewicht bankdrukken. Ga ik ook doen. Ik druk nu zo’n 60kg, dus dat is morgen ruim 70kg… whohoeeee! Of niet…? 🤔

Niet zeker….?

Nope. Dat is niet wat het genoemde onderzoek bedoelt. Het gaat om de totale belasting van meerdere sets.

Ze zien dus wel wat effect, maar onderkennen ook de beperking van het onderzoek. De onderzoekers benoemen zelf letterlijk dat er te weinig onderzoek naar bietensap is gedaan om een goede conclusie te kunnen trekken. Wederom, de onderzoeker zijn hier duidelijk over. De verwarring ontstaat door het shock effect dat The Game Changers najaagt.

Maar je herstelt wel sneller met een veganistisch eetpatroon, toch?

De vraag die wordt gesteld tijdens de documentaire The Game Changers is: is voedsel het geheime wapen?

Dr. Scott Stoll legt uit dat je met proteïne uit vlees allerlei “enge” dingen binnenkrijgt, zoals Neu5Gc, endotoxinen en heemijzer. Vlees verandert ook je microbioom. Het lokt ontstekingen uit en tijdens het verteren ontstaan er TMAO.

Geen idee wat het allemaal is, maar precies!

Het klinkt eng hè? Maar is het dat ook? Ja, want een hamburger doet je bloedstroom met 27% afnemen en ontstekingen met 70% toenemen… volgens The Game Changers.

En we zijn blijkbaar weer terug bij die avocado pilotstudie.

The Game Changers geeft vervolgens aan dat je met eiwit uit plantaardige bronnen ook antioxidanten, fytochemicaliën, mineralen en vitaminen binnenkrijgt die ontstekingen verhelpen. Want, antioxidanten vind je voornamelijk in planten. Wel 64x zoveel.

Niet?

Waar het getal 64 vandaan komt weet ik niet. Wat ik wel weet is dat er niet voor niets wordt aangeraden om meer plantaardig te eten in voedingsrichtlijnen over de hele wereld. Antioxidanten is slechts een van die redenen.

The Game Changers gaat natuurlijk wel weer lekker over de top door te benoemen dat zelfs ijsbergsla meer antioxidanten bevat dan zalm of eieren… Uhm, ja.. dus? Een wortel bevat ook meer vezel dan zalm of eieren. Is dat een reden om geen zalm of eieren te eten? Natuurlijk niet.

Maar door over te schakelen op een veganistisch eetpatroon daalt de ontstekingswaarde wel met 29%

Volgens het onderzoek, dat The Game Changers aanhaalt, zelfs in 3 weken tijd.

Kijk, het onderzoek toont aan dat het veganistische eetpatroon bij de meeste (!) de ontstekingsindicator (CRP) verlaagde. Maar ja, mensen vielen ook wat af. Ook daarvan weten we dat dit positieve effecten heeft, dus wat is nu de succesfactor? Meer onderzoek is nodig.

De onderzoekers zelf schrijven ook dat het allemaal niets zegt over de effecten op lange termijn, gezien de studie maar 3 weken duurde.

Ook deze nuance is weer verre van sensationeel… 🤷‍♂️. De oorzaak van de verwarring ligt niet bij de onderzoekers.

En de vader van James dan?

Dat is heftig. In Nederland overkomt dit ook ontzettend veel mensen. Bijna 38.000 Nederlanders overleden aan hart- en vaatziekten in 2018. Het is doodsoorzaak nr 2 in Nederland.

Niet omdat ze geen veganistisch eetpatroon hebben, maar voor een enorm groot deel door een ongezonde leefstijl (roken, overgewicht, te weinig bewegen en ongezond eten).

Een gezonde leefstijl kan het risico op een hart- en vaatziekten met 80% verlagen! Zie ook de uitgebreide toelichting in mijn receptenboek Gezonde keuzes, simpel gemaakt.

Is het dan verstandig om een meer plantaardig en minder dierlijk voedingspatroon te nuttigen? Jazeker! In het Het advies in het kort van de Gezondheidsraad staat dat advies ook met stip op nr 1.

Ze noemen ook dat er is aangetoond dat het veganistische eetpatroon het enige dieet is dat hart- en vaatziekten kan omkeren

Hier verwijzen ze naar een studie van Dean Ornish en zijn team, die ook wordt geïnterviewd in The Game Changers.

Pak je het onderzoek erbij, dan zie je dat de positieve resultaten te danken zijn aan het eten van fruit, groenten, granen, peulvruchten en sojaproducten zonder calorieën te beperken. Er waren geen dierlijke producten toegestaan…. behalve eiwit en één kop magere melk of yoghurt per dag.

Niet echt een veganistisch eetpatroon, toch?

Je zult inmiddels wel moe worden van mijn nuances… maar ja… dit is wel wat het is. 🤗

Maar ook die brandweermannen… 🚒

Het Westerse eetpatroon is ook een ramp! Niemand houdt zich aan de voedingsrichtlijnen, ook brandweermannen niet. Voor 98% van Nederlanders is er winst te behalen door gezondere keuzes te maken.

De meeste studies die hier in The Game Changers worden aangehaald, onderschrijven het positieve effect dat plantaardige voeding heeft op de gezondheid van het hart. Met name het verlagen van risicofactoren voor hartaandoeningen.

Die onderzoeken raden dierlijke producten niet af. Ze verwijzen wel naar de bijdrage van andere factoren zoals roken, stressmanagement en lichaamsbeweging. Die spelen ook een grote rol.

Maar de oermens at ook voornamelijk planten

Uhm, ja. Dus? De oermens werd gemiddeld 30-40 jaar? Wat zegt dat over ons in de tijd?

Ieder land over de hele wereld adviseert ook een eetpatroon dat uit voornamelijk uit plantaardige voeding bestaat en minder dierlijke producten.

En hoe zit het met het vitamine B12 tekort?

In de documentaire The Game Changers zeggen ze dat 39% van de mensen, inclusief vleeseters, een tekort aan vitamine B12 heeft.

Uit het onderzoek waarnaar wordt verwezen, blijkt dat deze groep een vitamine-B12-spiegel had van lager dan 258 pmol/l. 17% had concentraties lager dan 185 pmol/l en 9% had concentraties lager dan 148 pmol/l.

Excuus voor de details, maar de documentaire gaat ook hier weer te kort door de bocht, de onderzoekers niet.

Kijk je naar grenswaarde voor een verlaagde vitamine-B12-spiegel (te onderscheiden van een tekort waarbij er tevens sprake is van klachten) wordt een serumconcentratie van 148 pmol/l gehanteerd. Klinische verschijnselen van vitamine-B12-tekort komen incidenteel voor bij laag-normale spiegels van 148-260 pmol/l. Daarbij is het ook maar weer 1 studie onder een specifieke groep groep mensen. Dit kun je niet 1 op 1 vertalen naar bijvoorbeeld alle mensen in Nederland.

Maar als man… uhm ja.. dat stukje over die erectie 🍆

Hahahaha, ja briljant 😂. Supergrappig stukje. Zoiets draagt wel bij aan een mooi stukje marketing in het voordeel van de The Game Changers.

Drie mannelijke atleten krijgen de ene dag een vleesburrito en de volgende dag een bonenburrito. Grote verrassing, de testresultaten kwamen terug in het voordeel van de bonenburrito.

Ook alleen dit resultaat zegt alleen niet zo veel.

Hoezo nou weer niet?

Net als de burrito-test van de endotheelfunctie van eerder, houdt dit ‘experiment’ geen rekening met variabelen zoals slaap, spiervermoeidheid, trainingsvolume, stress, hydratatiestatus, zoutstatus, alcoholconsumptie, medische geschiedenis of genetische aanleg.

En misschien waren ze simpelweg op dag 2 meer gewend geraakt aan het apparaat en sliepen ze daardoor gewoon beter…

Wel complimenten hier voor The Games Changers. De onderzoeker in beeld bevestigt ook dat dit geen wetenschappelijk gevalideerd onderzoek is.

En van soja krijg je dan zeker wel borsten?

Hahahaha, nee hoor 🙈. Zie ook het artikel Soja, sonee? Is soja wel gezond? op deze site.

En van melk?

Wat oestrogeen betreft zeggen ze in de documentaire dat “koeienmelk drinken het oestrogeengehalte van een man met 26% kan verhogen, terwijl de testosteronspiegel met 18% daalt”.

Ik voel hem al aankomen… wat zegt het onderzoek zelf?

Tijdens het onderzoek dat ze in The Game Changers aanhalen, kregen zeven mannen en  zes kinderen 600 ml melk per dag en vijf vrouwen 500 ml melk per dag. Het was uitsluitend melk van zwangere koeien 🐄.

Het doel van deze studie was om de impact van consumptiemelk van drachtige koeien te evalueren, om te bepalen of het geschikt is voor algemene consumptie. Dan kunnen ze dat misschien ook verkopen.

Het onderzoek wat niet gericht om de impact van melk in het algemeen bepalen.

Ik vind het allemaal wel bizar, ben je nu niet gewoon een beetje partijdig?

Het voelt alsof ik alles aan het afkraken ben, maar ik verzin dit niet. Dit zijn de onderzoeken waar ze in The Game Changers zelf naar verwijzen en dit is wat er in die onderzoeken staat 🧐.

En ja, het contrast tussen wat ze in beeld brengen tijdens The Game Changers en de inhoud van de onderzoeken is groot. Daar kan ik niets aan doen… 🤷‍♂️. Ik snap het van hun kant wel, een genuanceerd verhaal had de documentaire niet zo populair gemaakt als deze nu is.

Heb ook een beetje medelijden met mij… we hebben pas 1 uur van de 1,5 uur durende documentaire besproken 😅🙈. Ik heb nu ook een beetje medelijden met jou. Top dat je er nog bij bent 💪👍.

Ik durf het bijna niet te vragen, hoe zit het met cortisol

Ja, 27% minder, volgens The Game Changers.

Het gaat weer om een kleinschalig onderzoek onder slechts 7 mannen. Ze zochten naar het verschil tussen een eiwitrijk (met 44% eiwit uit eiwitbronnen zoals vlees, vis en zuivel) en koolhydraatrijk (met 10% uit eiwit) dieet. Wederom zo’n klein onderzoekje en het zegt natuurlijk niets over een veganistisch eetpatroon. Daarbij is 44% eiwit ook bizar veel, dat zou ik niet gezond noemen.

Maar ongeraffineerde koolhydraten zijn dus wel goed?

Oh jazeker. De geraffineerde vorm (witbrood, witte pasta, witte rijst, vruchtensap, frisdrank, snoep, etc) lekker vermijden en kies lekker voor de ongeraffineerde vorm (volkorenbrood, volkoren pasta, fruit, peulvruchten, etc).

En uit het genoemde onderzoek is te halen dat spieropbouw beter ging met voldoende koolhydraten. Maar ja, diegene die op het ketogeen dieet (laag koolhydraat) werden gezet kregen ook wel weer extreem weinig koolhydraten (≈42 g). Daarbij is het ook maar weer één onderzoek.

En dat stukje over roken?

Ja mooi vond ik dat. De tabaksindustrie werd verweten dat ze beroemde atleten ingezet hadden om hun product te verkopen.

Ja dus?

Uhm… wat doen ze in The Game Changers? 🤪Flauw, maar ik kon er wel om lachen 😅.

Maar natuurlijk, de tabaksindustrie heeft er een potje van gemaakt. Roken is dé nr 1 oorzaak van hart- en vaatziekte en kanker. En ja, de fastfood-industrie maakt er ook een potje van.

Precies! Al onderzoeken gesponsord door de vlees-, eieren- en zuivelindustrie…

Yep. Dus reden om óók goed naar de inhoud van die onderzoeken te kijken. Net zoals ik deed bij het pro-veganistische onderzoek dat werd aangelhaald in The Game Changers… gesponsord voor de avocado-industrie 😉.

Dus vlees veroorzaakt volgens jou geen kanker?

Bewerkt vlees wordt afgeraden. Dat zijn de vleeswaren, gerookt vlees, etc. Hiervan wordt bewezen geacht dat het de kans op kanker verhoogt. Zie ook het artikel Is vlees kankerverwekkend? op deze site.

Kijk je naar onbewerkt vlees, dan is men hier niet zo zeker van. Wel wordt er aangeraden om er niet meer van te eten dan 500 gram per week (waarvan niet meer dan 300 gram rood vlees).

Dus ja, in de media is er enorm veel verwarring: wel – niet – wel – niet. Kijk je naar voedingsrichtlijnen wereldwijd, dan zie je een rode draad. Dan is er geen verwarring. Eet voornamelijk planten en dierlijke producten met mate. Zo simpel is het.

En de link met moeder natuur?

Ook hier schreef ik al eerder over: Is een gezond eetpatroon ook goed voor het milieu?. Is een gezond eetpatroon ook beter voor het milieu? Ja, wat gezond is voor jou is goed voor het milieu. Op hoofdlijnen houdt dit in: meer plantaardig, minder dierlijk dan de gemiddelde Nederlander nu eet.

Je kunt ook verder gaan. Door een veganistisch eetpatroon te kiezen kun je best veel CO2-uitstoot besparen, maar hetzelfde resultaat kun je ook bereiken door je vakantie naar Frankrijk over te slaan. Kortom, er zijn meerdere wegen naar Rome en het een hoeft het ander niet uit te sluiten. Meer bewustzijn en alle kleine beetjes helpen.

Echter, er is een groter probleem: overbevolking. Als we overbevolking linksom of rechtsom niet onder controle krijgen, dan is elke actie op het gebied van het eetpatroon alleen maar uitstel van executie en eindigen we met alleen nog maar staanplaatsen op deze planeet 🌎.

Carlo, wat adviseer jij dan?

Ik ben ook fysiek en mentaal sterker dan ooit. Ik kan nu zelfs meer push-ups doen dan in mijn tiener-jaren. Ik ren 10 km zonder buiten adem te raken. Ook ik herstel ontzettend snel. Ik heb gigantisch veel meer energie dan vroeger, toen mijn moeder mij meenam naar de huisarts om mij te laten prikken op Pfeiffer (zo weinig energie had ik als 15-jarige).

Mijn geheim? Eet ik veganistisch? Nee. Ik eet gewoon gebalanceerd. Ik eet voedsel, geen troep, voornamelijk planten en dierlijke producten met mate.

Maar er is meer.

Ik rook niet, zorg voor een gezond gewicht, beweeg voldoende, eet gezond, zorg voor voldoende slaap, vermijd stress, geniet van de zon (met mate), heb goede sociale contacten en ik heb een doel in mijn leven. Dit alles is hét recept voor de meeste kans op een lang en gezond leven. Doe je dat met of zonder stukje vlees? Jouw keuze 🙏👍.

Ik wil eigenlijk wel meer lezen over een gezonde leefstijl

Wil je hier mee over lezen en/of leren? Koop dan mijn receptenboek “Gezonde keuzes, simpel gemaakt”.

In dit boek lees je alles terug over wat gezond en ongezond is en er staan ook ontzettend veel lekkere en simpel te bereiden recepten in. De ingrediënten voor de recepten vind je gewoon in de supermarkt en de maaltijden staan binnen 15 minuten op tafel.

Makkelijker dan dit wordt het niet 😃👍.

Conclusie betreffende The Game Changers?

Zoals Arnold Schwarzenegger aan het einde van The Game Changers zegt: “Chill it with the meat” 🍖.

We eten te veel dierlijke producten en te weinig plantaardig voeding. Dit is overigens algemeen bekend. Is het nodig om een veganistisch eetpatroon te kiezen? Nee.

Is het verstandig om wat vaker voor plantaardig te kiezen? Ja, eet voldoende groenten en fruit. Op dit moment haalt 90% van de Nederlanders de aanbeveling niet om 250 gram groenten en 2 stuks fruit te eten. Er is dus ruimte voor verbetering

En verder? Laat shock-u-mentaires je inspireren. Neem ze met een korrel zout. Niet te veel, want te veel zout is ongezond. Net als met alles waar ‘te’ voor staat 😉.

Help mee!

Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.

Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.

Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.