Vet is vet gezond!

Je hebt vet nodig

Vet is echt gezond. Je hoeft helemaal niet bang te zijn voor vetten, want vetten heb je ook nodig. Het zijn de transvetten die je moet vermijden, maar verzadigde vetten, enkelvoudig onverzadigde vetten en meervoudig onverzadigde vetten zijn goed voor je.

Een gebrek aan bepaalde vetten wordt zelfs in verband gebracht met aandoeningen als chronische ontstekingen, gedragsstoornissen, leerproblemen, huidaandoeningen en de werking van ons immuunsysteem.

Dus eet gerust vet, maar lees wel eerst de rest van dit artikel over vetten.

Vet als boosdoener van overgewicht

Lange tijd is vet als boosdoener gezien van de stijging van welvaartsziekten en overgewicht. Dat is de reden dat je nu ook zoveel magere producten kunt kopen of producten met 0% vet. Mensen gingen veel minder vet eten en het beetje dat ze nog aten kwam uit Becel producten. Zoals zo vaak in de voedingswetenschap, blijkt dat het ook bij vetten om de juiste verhouding gaat en dan wel de verhouding tussen de verschillende vetzuren.

Welke essentiële vetten zijn er allemaal?

Ik kan best diep ingaan op die vraag. Ik kan het hebben over korte ketens, middellange ketens, lange ketens, verschillende vetzuren zoals linolzuur, etc. Toch houd ik het een beetje aan de oppervlakte en richt ik me in dit stukje vooral op de termen die veel voorbij komen.

Dit zijn de termen die je veel voorbij hoort komen in de categorie vetten:

• verzadigde vetten
• onverzadigde vetten
• meervoudig onverzadigde vetten (omega 3 en omega 6)
• enkelvoudig onverzadigde vetten

De onderverdeling van vet

De verschillende soorten vet kun je onderverdelen. Zo staan verzadigde vetten op zichzelf en kun je onverzadigde vet onder verdelen in meervoudig onverzadigde vetten en enkelvoudig onverzadigde vetten. Het plaatje hieronder laat de onderverdeling van vetten goed zien:

Waar vind je de verschillende vetten in?

Verschillende soorten vetten vind je logischerwijs terug in verschillende producten. Vet is niet alleen boter en olie, vet zit ook in heel veel andere producten.

• Verzadigde vetten vind je vooral in vlees, kokosolie, boter, cacao, etc.
• Enkelvoudig onverzadigde vetten vind je in olijfolie, avocado, noten, etc.
• Meervoudig onverzadigde vetten zijn onder te verdelen in de beroemde omega 3 en omega 6 vetten:
• Omega 3 vind je in vette vis zoals zalm, makreel, sardines, maar ook lijnzaad.
• Omega 6 vind je in zonnebloemolie, pinda’s, maïsolie, margarine, halvarine, etc.
• Transvetten kun je vinden in margarines, fastfoodproducten, tussendoortjes (onder de noemer geharde vetten), chips, crackers, etc.

De verhouding van de verschillende vetten

Volgens de Studie Gewichtsconsulent is de ideale verhouding 1/3 verzadigde vetten, 1/3 enkelvoudig onverzadigde vetten en 1/3 meervoudig onverzadigde vetten.

De balans in een gemiddeld Westers eetpatroon slaat te veel door naar verzadigde vetten. Dat komt omdat we onder andere te veel vlees, koek en gebak eten.

Daarnaast eten we te weinig vis, schaal en schelpdieren, vandaar dat je ook zoveel omega-3 verrijkte producten ziet. Daarmee proberen ze te zorgen dat de gemiddelde Nederlander toch zijn broodnodige hoeveelheid omega-3 vetten binnen krijgt. Want omega-3 is ook super belangrijk, het heeft een belangrijke functie bij het doorstaan van ontstekingsprocessen.

De aanbevolen hoeveelheid vet

De aanbevolen hoeveelheid vet in onze voeding ligt tussen de 20 – 40 % bij een wenselijk gewicht. Bij 20 % kunnen er toch tekorten ontstaan. De wenselijke inname ligt tussen de 30 en 35 %. Dat betekent dat iemand die 2.000 kcal per dag verbruikt en fit en gezond is, zo’n 66 tot 77 gram vet per dag ideaal is.

Balans tussen omega 6 en omega 3

De verhouding omega 6 en omega 3 in de voeding van de gemiddelde Nederlander is ongeveer 25:1. Terwijl de verhouding maximaal 5:1 zou moeten zijn. Omega 6 is ontstekingsbevorderend en dat hebben we ook nodig. Een ontsteking heeft als doel het verwijderen van schadelijke werkzame stoffen en het herstellen van de schade. Omega 6 helpt daarbij, maar we hebben er alleen niet te veel van nodig. Die goede balans tussen omega 6 en omega 3 zorgt ervoor dat je lichaam ontstekingen ook weer kan remmen nadat het doel behaald is.

Transvetten zijn de vetten die je moet vermijden

De consumptie van transvetten wordt sterk ontraden omdat deze vetten niet verteerd kunnen worden door ons lichaam en zich ophopen in de buikwand. Dit leidt tot een sterke verhoging van de kans op allerlei hart- en vaatziekten. Transvetten ontstaan door bewerking van voedingsmiddelen in de industrie en zijn zeer slecht voor de gezondheid.

Conclusie

Vet is gezond, maar dan wel in de juiste hoeveelheid en verhouding. Voor iemand met een totale energie behoefte van 2.000 kcal is zo’n 66 tot 77 gram vet ideaal. Die moet je onderverdelen in 1/3 verzadigde vetten, 1/3 enkelvoudig onverzadigde vetten en 1/3 meervoudig onverzadigde vetten. De verhouding omega 6 en omega 3 is 5:1.

Help mee!

Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.

Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.

Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.