Alkaline dieet en de wetenschap
Spread the love!

Is er bewijs dat het Alkaline dieet bijdraagt aan de gezondheid?

Zo af en toe krijg ik de vraag of het Alkaline dieet / eetpatroon, wat achter elk recept op Supersnel Gezond zit, wel wetenschappelijk bewezen is. Laatst zag ik zelfs een artikel van een collega met de titel “De mythe van de zuur base theorie”. Dit artikel heeft hij overigens niet zelf geschreven, maar één op één vertaald uit het Engels met toestemming van de originele schrijver. Door de insteek, in combinatie met verwijzingen naar wetenschappelijke onderzoeken, lijkt het inderdaad haast wel een mythe.

In juni 2016 heb ik de collega aangesproken en inhoudelijk per e-mail feedback gegeven op dat artikel. Ik was blij met de reactie die ik terugkreeg: “Ik wil hier zeker nog verder in gaan duiken, want veel info klopt idd van geen kanten.” Helaas is dat artikel nog steeds niet aangepast. Dat is toch raar?  

De conclusie van het artikel: “Het alkalische dieet is gezond omdat het gebaseerd is op volwaardig en onbewerkt voedsel. Het heeft helemaal niets te maken met zuur of basisch.” Over één ding zijn we het zeker eens, het is een gezond eetpatroon. Dat is alvast een mooi begin, maar hoe zit het dan nu met het wetenschappelijke bewijs rondom het Alkaline dieet / eetpatroon?

Invalshoek betreffende het Alkaline dieet

De manier waarop je iets benadert is van essentieel belang. Denk maar aan de discussie rondom rode wijn. Is dat nu gezond of niet?

Persoon A kan zeggen: “Rode wijn is gezond, het verlaagt de kans op hart- en vaatziekten”.
Persoon B kan zeggen: “Rode wijn is ongezond, het werkt verslavend en beschadigt de lever”.

Beide stellingen zijn wetenschappelijk te onderbouwen. Dus is wijn nu wel of niet gezond? Het hangt af van je benadering. Heb je het over 1 of 2 glazen rode wijn per dag, dan heeft persoon A zeker gelijk. Heb je het over grotere hoeveelheden, dan heeft persoon B gelijk.

Zo kun je ook het Alkaline dieet / eetpatroon op verschillende manieren benaderen.

Heeft het Alkaline dieet effect op de pH-waarde van je bloed?

De grootste discussie wordt gevoerd rondom het effect van het Alkaline dieet / eetpatroon op de pH-waarde van je bloed.

Persoon A kan zeggen: “Grootste onzin, je lichaam bewaakt deze waarde zeer nauwkeurig en zorgt zelfstandig voor de perfecte pH-waarde, anders zou je zo het loodje leggen. Verzuurd bloed is onzin.”
Persoon B kan zeggen: “Je lichaam bewaakt de pH-waarde van je bloed zelf heel goed, je kunt het helpen of tegenwerken”.

Beiden hebben weer gelijk.

Voeding kan een verzurend effect hebben op je lichaam

Voeding kun je onderverdelen met behulp van de wetenschappelijke PRAL (Potential Renal Acid Load) formule waarmee je het verzurende effect kunt inschatten. Voeding heeft dus wel effect op de pH-waarde in je lichaam.

Te veel verzurende voeding heeft nauwelijks effect op de pH-waarde van je bloed, maar leidt wel tot vele veranderingen in de chemie van je urine. Het zijn namelijk je nieren die een grote rol spelen in het bewaren van de pH-waarde van je bloed.

Heeft het Alkaline dieet effect op de pH-waarde van je urine?

Je nieren lozen overtollig zuur via je urine. Je urine kan variëren van verzurend tot basisch, afhankelijk van de noodzaak om de balans in je lichaam te bewaren. Chronische verzuring leidt onder andere ook tot meer verlies van calcium via je urine. Een wetenschappelijke studie wijst zelfs uit dat je een half skelet uitplast in geval van chronische verzuring.

Dit verlies kun je alleen niet met zekerheid één op één vertalen naar osteoporose (botontkalking). Je lichaam kan die hoeveelheid calcium uit je botten onttrekken, maar er zijn ook andere regulerende factoren die dit verlies kunnen compenseren. Voldoende vitamine D kan zorgen voor een efficiënte opname van calcium, magnesium en fosfaat uit voeding en dat kan het verlies helpen compenseren. Helaas hebben de meeste bevolkingsgroepen over het algemeen een tekort aan vitamine D, vooral in noordelijke klimaten. Chronische verzuring kan dus zeker wel een aandeel hebben in het geval van osteoporose.

Het alkaline dieet / eetpatroon heeft dus invloed op de pH-waarde in je lichaam en chronische verzuring kan verstrekkende gevolgen hebben.

Om 0,5 - 1 kg per week af te vallen, hoef je echt niet op een dieet van worteltjes en water. Kleine gerichte en onderbouwde aanpassingen zorgen al voor maximaal resultaat. Ontdek welke specifieke aanpassingen dat zijn in jouw eigen eetpatroon. Lees meer....

Conclusie van het wetenschappelijk onderzoek naar het Alkaline dieet

De conclusie van het wetenschappelijk onderzoek naar het Alkaline dieet / eetpatroon is de volgende:

Het Alkaline dieet / eetpatroon leidt tot een alkalische pH-waarde van je urine en kan leiden tot verminderde calcium in de urine. Het zegt alleen niet alles over de totale calciumbalans vanwege andere buffers, zoals bijvoorbeeld fosfaat.

Er is geen substantieel bewijs dat het Alkaline dieet / eetpatroon de gezondheid van de botten beschermt tegen osteoporose. Echter kan het Alkaline dieet / eetpatroon resulteren in een aantal voordelen voor de gezondheid, zoals:

  1. De hoeveelheid groenten en fruit in een Alkaline dieet zou de Kalium / Natrium verhouding verbeteren en de gezondheid van botten bevorderen. Het kan spieratrofie (het dunner en minder krachtig worden van de spieren) verminderen, evenals het verzachten/verminderen van andere chronische ziekten zoals hypertensie (hoge bloeddruk) en beroertes.
  2. De resulterende toename van het groeihormoon met een Alkaline dieet kan vele positieve effecten hebben op de gezondheid van hart- en bloedvaten en kan het geheugen en cognitie (processen die betrokken zijn bij het verwerven en verwerken van informatie) verbeteren.
  3. Een verhoging van intracellulair magnesium, die vereist is voor de functie van vele enzymsystemen, is een ander voordeel van het alkalische dieet. Beschikbare magnesium, die nodig is om vitamine D te activeren, kan talrijke bijkomende voordelen opleveren in de vitamine D apocriene / eccriene systemen (zweetklieren).
  4. Alkaline kan leiden tot extra voordeel voor sommige chemotherapeutische middelen die een hogere pH-waarde nodig hebben.

Het Alkaline dieet kan de kans op morbiditeit en mortaliteit van chronische ziekten verminderen. Meer onderzoek is echter wel nodig.

Wetenschap vs het Alkaline dieet in de praktijk

Er moet eerst iets zijn voordat je het kunt bewijzen. Daarnaast is het menselijk lichaam zo complex, dat de wetenschap rondom het menselijk lichaam nog maar in de kinderschoenen staat. Er worden nog steeds nieuwe ontdekkingen gedaan. Zelfs dingen ontkracht die tot voor kort wetenschappelijk bewezen waren.

Hoe zit het dan in de praktijk? Wat zijn de resultaten van het Alkaline dieet / eetpatroon in de praktijk?

Ik krijg uiteenlopende reacties. Van mensen die aangeven dat ze meer energie hebben tot mensen die mogen stoppen met het slikken van medicijnen, of deze aan het afbouwen zijn, in het geval van chronische ziekten.

Conclusie

Er is maar één manier om erachter te komen wat het Alkaline dieet / eetpatroon voor jou kan doen. Eet eens 30 dagen volgens het Alkaline dieet / eetpatroon. Dat kan heel simpel; elk recept op deze site volgt de regels van het eetpatroon.

Test het zelf!

Bronvermelding

Het wetenschappelijk onderzoek waar ik het over heb, is deze: “The Alkaline Diet: Is There Evidence That an Alkaline pH Diet Benefits Health?“.

Het is een review dat de rol van het Alkaline dieet heeft onderzocht in combinatie met gezondheid. Hiervoor zijn 53 verschillende bronnen geraadpleegd. Van wetenschappelijke artikelen tot medische literatuur.

Help mee!

Pasfoto Carlo Kool

Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.

Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.

Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.

Soortgelijke Berichten

24 Commentaar

  1. Mijn levereaarde is 123 zeer waarschijnlijk door medicijnen
    D
    Ben een alkalisch dieet begonnen om mijn lever te ontlasten
    Klopt dat

  2. Aangezien ik plannen heb, om voor lange tijd, op reis te gaan, wil ik zo`n gezond mogelijke start maken.
    Ik eet al veel groentes, iets minder fruit, bijna geen vlees of zuivel, behalve soms karnemelk.

    Ik merk aan mijn lijf, dat ze blijer is, als ik plantbasis eet, noten, boekweit, quinoa, gerst, bonen,rijst, ei, soja, zaden.
    Wat ik fijn vind, is dat je niet meteen alles hoeft om te gooien, want dat werkt totaal niet. (zoals de meeste mensen alwel weten..?)
    Ik neem wel supplementen.
    Ook omdat de meeste groentes bespoten zijn met minstens 6 soorten landbouwgif… als het er niet meer zijn…. plus dan nog alles wat in de lucht, (grond)water rondzwerft…..
    Ik schijn het nog niet zo heel slecht te doen 😉
    De meeste zuivel vind ik niet lekker, nachtschades ook niet.
    Ik ga wat van de recepten uitproberen.
    Ik ben blij dat ik deze site gevonden heb.
    Tips zijn altijd welkom,

    1. Als je al voldoende groente (en fruit) eet en vlees met mate, dan ‘win’ je het al van zo’n 85% van de Nederlanders op dat vlak.

      Om de restjes gewasbeschermingsmiddelen op je groente, zou ik me niet druk maken. Er bestaat gelukkig het Maximaal Residu Limit, zie ook dit artikel: https://supersnelgezond.nl/gewasbeschermingsmiddelen-zijn-niet-het-probleem/.

      Er komt wel veel rotzooi in het water terecht tegenwoordig. Dat is zeker een probleem. Maar, voordat het bij ons de kraan uitkomt, is het gelukkig weer topkwaliteit: https://supersnelgezond.nl/is-ons-kraanwater-ongezond/.

      Fijn te lezen dat je blij bent met de site. Heel veel kook- en leesplezier gewenst!

      Groetjes, Carlo

  3. Beste. Carlo,,
    Mijn vrouw Elly, 77 jaar, en ik, 80 jaar, zijn bijna 4 jaar geleden gedwongen, anders gaan eten!
    Wij willen alles doen om zo lang mogelijk zo fit mogelijk te blijven,
    Kijk aub eens bij: Harriecrijns.jouwweb.nl , bij : Gezond oud worden, of het voor ons zinvol is om lid te worden.
    Met vriendelijke groeten,
    Elly en Harrie Crijns

    1. Beste Harrie en Elly,

      Zo te zien zijn jullie al erg goed bezig.

      Het lidmaatschap op supersnelgezond.nl geeft je inzicht in de voedingswaarden per gerecht en het geeft toegang tot de boodschappenlijst-generator.

      Met de boodschappenlijst-generator functionaliteit kun je gemakkelijk verschillende recepten verzamelen, waarna je gemakkelijk de bijbehorende boodschappenlijst kunt genereren.

      Beantwoordt dit jullie vraag?

      Met heel veel gezonde groeten,

      Carlo

      1. Hi Carlo, we hadden verwacht van jou te horen of onze keuze voor hetgeen we eten ons ook een juiste alkaline balans geeft of dat we onze keuzes moeten aanpassen.
        Vriendelijke groeten, Elly en Harrie.

        1. Dag Harrie en Elly,

          Daar lijkt het wel op. Met het alkaline eetpatroon gaat het om balans. Jullie geven aan 300-500 gram groenten te eten en 2-3 stuks fruit. Dit is het belangrijkste base-vormende deel. Wanneer dat inderdaad ook meer is dan al het andere wat jullie eten (dat denk ik wel), dan is de zuur-base balans goed.

          Met gezonde groeten,

          Carlo

  4. Ik ben al sinds de geboorte van mijn zoon vrij streng op het alkaline dieet, (veganistisch) ook omdat ik chronisch ondergewicht en ernstig prikkelbare darmsyndroom heb. Mijn zoon krijgt borstvoeding en sinds 6 maanden daarnaast steeds meer geblende alkaline hapjes. Hij is enorm actief, energiek en gezond, maar zijn groei is ondergemiddeld en loopt helaas steeds verder terug. Wat kunt u me aanraden?

    1. Dag Anne,

      Veganistisch is weer wat anders dat het Alkaline dieet. Bij het Alkaline dieet sluit je niets uit en eet je gewoon dierlijke producten (met mate). Die zijn wel verzurend, maar niet ongezond. Het gaat om een goede balans tussen de base-vormende en verzurende producten.

      In dit geval zou ik een bezoek aan de huisarts aanraden en een verwijzing vragen naar een diëtist. Bij ondergewicht (in jouw geval) en ondergemiddelde groei (in het geval van je kind) is het goed om persoonlijk advies van een specialist in te winnen. Een diëtist kan rekening houden met speciale wensen en een het prikkelbaar darmsyndroom.

      Doe dit alsjeblieft echt. Voorkom erger. Heel veel beterschap gewenst voor jullie beiden en met gezonde groeten, Carlo

  5. Gezonde voeding
    Let overal op
    Doe redelijk asn sport
    Drink 1.5 tot 2 liter water ieder dag
    Heb naar de bevalling plus 15 kilo met name buik zijde
    En er niet af te krijgen
    Dieet springen rennen het blijft
    Wat nu ?

    1. Hi Ewin,

      Allereerste gefeliciteerd met de geboorte van je kind! 🎉

      In dit geval kan ik je niet adviseren omdat je in een fase zit (misschien zelf net bevallen en geef je nog borstvoeding bijvoorbeeld) waarbij allerlei persoonsgebonden zaken een rol kunnen spelen. Een algemeen advies is dan niet geschikt. Het allerbeste is om dan even contact op te nemen met de huisarts en een verwijzing aan te vragen naar een diëtist. Die kan dan samen met jou, gericht op jouw persoonlijke situatie, een plan samenstellen om die 15 kg er weer af te krijgen.

      Wat ik je wel kan verklappen is dat je met “gezond eten” ook stiekem teveel energie kunt binnenkrijgen wat ervoor zorgt dat je niet afvalt. Sommige salades bevatten bijvoorbeeld net zoveel calorieen als een hele pizza. Dan is de salade misschien wel een gezondere keuze, maar het helpt niet om af te vallen. Er zit dus ergens een “lek” zoals ik dat altijd noem en een diëtist kan je die zeker helpen vinden.

      Mocht de zwangerschap inmiddels al lang geleden zijn en geef je geen borstvoeding meer, dan kan de digitale cursus Gezond Slank je vast en zeker helpen om het lek te vinden. Daar kun je hier meer over lezen: https://supersnelgezond.nl/snel-afvallen-zonder-dieet/.

      Ik hoop je hiermee toch geholpen te hebben!

      Met gezonde groeten,

      Carlo

  6. Dag Carlo,
    Als orthomoleculaire therapeute wil ik graag lezingen gaan geven over dit thema, de basis van onze gezondheid…
    Maar het is niet simpel, ze willen alles wat ik zeg, wetenschappelijk onderbouwd is.
    Wat was ik blij met dit artikel 🙂
    Vriendelijke groeten,
    Martine

    1. Dag Thijs,

      Klopt, steeds meer mensen willen een goede onderbouwing boor waarnemingen en theorieën. Ik vind het in de huidige tijd wel een goede ontwikkeling gezien er ook een hoop gekke dingen verkondigd worden.

      Blij te horen dat je het goed kunt gebruiken. Mocht je nog vragen hebben, dan hoor ik graag!

      Alvast heel veel succes gewenst met de lezingen 👍.

      Met gezonde groeten,

      Carlo

  7. Hallo Carlo, ik ben in september begonnen met een leven lang fit, dit is eigenlijk hetzelfde principe, ken je dit? En wat vind je ervan?5

    1. Hallo Helen,

      Het Alkaline eetpatroon heeft inderdaad heel veel raakvlakken met Een leven lang fit. Het zal me niet verbazen als een Leven lang fit op het Alkaline eetpatroon is gebaseerd. Een Leven lang fit is alleen wat strenger. Het Alkaline eetpatroon sluit geen voedingswaren uit, alles mag nog maar in wel de juiste verhouding (zuur-base balans).

      Test wat het beste bij jou past.

      Met gezonde groeten,

      Carlo

  8. Hoi Carlo,

    Ik heb net je boek besteld en las daarna dit artikel. Lees ik het goed, dat je aanraad om extra vitamine D te nemen als je deze eetstijl volgt?

    Groetjes Liselotte

    1. Hi Liselotte.

      Allereerst gefeliciteerd met je aankoop!

      In dit artikel staat dat voldoende vitamine D kan zorgen voor een efficiënte opname van calcium, magnesium en fosfaat uit voeding en dat kan het verlies helpen compenseren.

      Helaas hebben de meeste bevolkingsgroepen over het algemeen een tekort aan vitamine D, vooral in noordelijke klimaten. Dat komt omdat je vitamine D vooral uit zonlicht haalt en mensen in noordelijke klimaten te weinig halen uit zonlicht.

      Daarnaast heeft dit eetpatroon achter Supersnel gezond het voordeel qua magnesium, dat nodig is om vitamine D te activeren.

      Wat ik verder van vitamine D als supplement vind, kun je hier lezen: https://supersnelgezond.nl/vitamine-d/.

      Met gezonde groeten,

      Carlo

  9. Ik vind het jammer dat alles altijd zo gelabeld moet worden. Gewoon gezond eten, niet teveel maar zeker ook niet te weinig en lekker bewegen op een manier dat jou past en goed voelt. Het gaat niet om een DIEET maar om een goede basis als levensstijl. ‘Tè gezond’ is ook niet gezond.
    De site en recepten van de site vindt ik wel super! Afwisseling doet (gezond) eten 🙂 Inspiratie doet koken! 😉

    1. Hi Kirsi,

      Ik heb dit artikel speciaal geschreven voor diegene die graag de details willen weten van het alkaline eetpatroon. Die behoefte is er best vaak gezien de ruis en slecht onderbouwde info die je op het internet en in de media vaak tegenkomt.

      Volgens mij weet jij al aardig wat van gezond eten en leven. Aan het einde van de rit gaat het inderdaad om het resultaat en dat zijn gezonde gevarieerde recepten. Top te horen dat je daar blij mee bent.

      Geniet ervan,

      Carlo

  10. Helemaal waar wat je zegt Carlo, er is idd altijd voor beide kanten wel ‘bewijs’ te vinden. Wat mij altijd opvalt is dat de tegenstander bij gezondheidsdiscussies over supplementen, zuur/basevoeding etc altijd uitgaat van de normale staat van een mens. En dat menselijk lichaam IS ook een erg vernuftig apparaat dat inderdaad prima in staat is om bijv. de PH-waarde in het lichaam in balans te houden, ook onder minder ideale omstandigheden (en dat uit zich zoals jij ook al zegt niet zozeer in bloed, maar vooral iets van de nieren en van wat ik inmiddels begrepen heb met de bijnieren en het lymfesysteem dat overbelast raakt en zijn afval niet meer kwijt kan enz).

    Maarrrrr….. dat lichaam moet dan wel een beetje normale toevoer krijgen en die is in de moderne wereld al veel te lang constant in de verkeerde soorten (geraffineerde/bewerkte, niet-voedzame voeding) en zeer onnatuurlijke zuur/base-verhoudingen. En niet te vergeten de bulk aan chemicalien die we op allerlei manieren binnenkrijgen, oa via onze huid. En een tijdje kan het lichaam dat best nog wel opvangen (of op den duur door je lichaam te beroven van oa essentiele mineralen), maar jaren en jaren van disbalans en enorme overschotten die verzuring en ontregelde lymfevatenstelsel etc veroorzaken gaat ie echt niet meer redden.

    Ene dr. William Hay heeft naar eigen zeggen rond 1910 zichzelf genezen van de ziekte van Bright (ernstige nierziekte waaraan volgens gevestigde geneeskunde bij hem niets meer te doen was) obv zuivere voeding, voedselcombinaties en het zuur-base evenwicht op zichzelf toe te passen (oa wikipedia).

    Het is ook allemaal best logisch, maar dan moet je wel je los kunnen maken van wat ons al decennia over voeding is en nog steeds wordt wijsgemaakt. Het heeft bij mij ook best even geduurd, altijd overwegend erg gezond gegeten en dat moest genoeg zijn leek me. Dacht eerst altijd dat het gezondheidsfreaks waren die dit soort dingen ‘aanhingen’. Maar ik wilde toch beter begrijpen, door zeer ernstige gezondheidsproblemen en snáp inmiddels ook steeds beter dat het juist hele slimme mensen zijn die al veel langer door hebben dat we onszelf flink aan het vergiftigen zijn.

    Maar met oa jouw site en recepten gaan we dit omdraaien 😀 Ik hoop dat je het lange verhaal niet vervelend vindt, maar vind dit erg interessant onderwerp waar ik kennelijk niet kort op kan reageren 😉

    1. Hi Monique, dank je wel voor je reactie. Juist leuk om te lezen! Het is ook een rete interessant onderwerp en hoe meer mensen we kunnen enthousiasmeren, hoe gezonder we worden. Leuk om te lezen dat jij er ook zo bewust mee omgaat. Op naar Nederland het gezondste land! 🙂 Groetjes, Carlo

      1. Blij dat je het kunt waarderen m’n lap tekst :D. Jaaa, hoe mooi zou dat zijn, NL als gezondste land! De bewustwording komt volgens mij best op gang gelukkig, wereldwijd, oa dankzij mensen zoals jij 🙂

  11. Ik leefde op pizza, macaroni, koffie en wijn en sigaretten. Ik ben vorige week eens gaan zoeken naar groene smoothies om toch wat groente binnen te krijgen en zo kwam ik deze site tegen. Inmiddels kook ik sávonds ook alkalisch. Ik kom er trouwens net achter dat het een alkalische eetstijl is, hahaha. Nu ben ik een week bezig en mijn drang naar koffie en wijn is sterk afgenomen en ben het aan het afbouwen. Roken is moeilijker :(. wat me nu al opvalt is dat mijn huid begint te ganzen! Ik geloof dat ik hier voorlopig mee door ga 😀

    1. Hoi Caroline, wat een goede omslag! Gaaf ook dat je zo snel al positieve effecten merkt. Geniet er van en ik ben benieuwd naar welke successen je nog meer gaat merken en boeken. Geniet er van! Carlo

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *