Feit of fabel? Van te weinig eten word je dik

Feit of fabel? Van te weinig eten word je dik

Laatst postte ik: Feit of fabel? Van te weinig eten word je dik. Zo’n 70% vond het een feit, 10% twijfelde en 20% vond het een fabel. Dus, wat is nu waar?

Wat is te weinig eten?

Je kunt ‘s ochtends het ontbijt overslaan. Om vervolgens met de lunch alleen maar een bruin pistoletje met boter en een plakje kaas te eten. Verder geen tussendoortjes, geen koekje, niets.

‘s Avonds, vlak voor het eten, eet je wel even snel de helft van zo’n bakje gemengde nootjes (ongebrand en ongezouten), want je had inmiddels toch wel heel erg veel trek gekregen.

De avondmaaltijd bestaat uit een kant-en-klare maal­tijd­sa­la­de met moz­za­rel­la. Geen toetje, wel een glaasje wijn. Want je moet ook wel een beetje blijven genieten, toch?

Dat is toch superweinig?

Ik kan je vertellen dat dit “beetje” net zoveel calorieën bevat als 7 kg (!) roerbakgroenten. Beide leveren zo’n 2.000 kilocalorieën aan energie. Dit is een hoeveelheid waar de gemiddelde vrouw niet van afvalt. Iets kan qua volume dus weinig lijken, maar toch veel calorieën bevatten.

Elk pondje gaat door het mondje

Je kent vast de uitspraak: elk pondje gaat door het mondje. Ofwel, krijg je meer energie binnen dan de hoeveelheid energie die je lichaam verbruikt? Dan sla je die overtollige energie op als vet en kom je aan.

Je blijft op gewicht als er een balans is tussen de hoeveelheid energie die je uit eten en drinken haalt en de hoeveelheid energie die je lichaam verbruikt.

Uitzondering op de regel

Soms is het niet alleen een kwestie van teveel eten. Sommige mensen verbruiken minder energie doordat ze een ziekte hebben of medicijnen gebruiken. Zij hebben dus ook minder energie uit eten en drinken nodig om in balans te blijven.

Het feit blijft wel, dat wanneer je meer energie nuttigt dan je verbruikt, dat je er dan die pondjes extra aan overhoudt.

Hoe zit het dan met de spaarstand?

Bij afvallen gaat het lichaam in de spaarstand, valt vaak te lezen op het internet. Je lijf zou dan efficiënter omgaan met energie. Hoe zit dat nu precies?

Je verbruikt minder energie

Stel je bent 10 kg afgevallen. Vanaf dat moment kost het bewegen jou minder energie. Het is net alsof je een rugzak met 10 kg niet meer met je mee hoeft te sjouwen, dat scheelt nogal. Ook je ruststofwisseling daalt. Met je nieuwe gewicht kun je minder eten dan voorheen. Dat kan bij een vrouw, die van 90 naar 80 kilo gaat, zo 100 kilocalorieën per dag schelen. Omgerekend is dat een beschuitje met hagelslag minder per dag.

Dit is ook de reden waarom het afvallen in het begin vaak snel gaat en dan steeds langzamer. Ieder keer dat je wat bent afgevallen, heb je ook weer iets minder calorieën per dag nodig.

Bestaat de spaarstand?

Dat is niet alles. Er bestaat ook zoiets als de adaptieve thermogenese: inderdaad, de spaarstand. Zet mensen die zijn afgevallen naast mensen met hetzelfde gewicht, die niet op dieet zijn geweest, en de afvallers hebben een lagere ruststofwisseling. Ofwel, verbranden iets minder calorieën per dag.

Zij kunnen, om op gewicht te blijven, dus minder eten dan de groep die niet heeft gelijnd. Uit een onderzoek bij 91 mensen die in 8 weken bijna 10 kilo kwijt waren geraakt en daarna op gewicht bleven, bleek dat ze na tien maanden gemiddeld 65 kilocalorieën per dag minder nodig hebben dan op grond van hun nieuwe gewicht was berekend. Hoe meer ze waren afgevallen, hoe lager de kachel stond afgesteld.

Een vrouw die van 90 naar 80 kilo is afgevallen, moet dus niet alleen blijvend dat beschuitje met hagelslag minderen, omdat ze minder kilo’s meezeult, maar ook nog elke dag bijvoorbeeld twee kleine blokjes pure chocolade minder eten vanwege de spaarstand.

Het effect van de spaarstand houdt aan, maar wordt wel langzaam minder. Een jaar later was het effect nog zo’n 30 kilocalorieën per dag.

Let wel, we hebben het hier over slechts een paar procent van de totale energie-inname. De spaarstand heeft daarmee dus echt maar een heel klein aandeel.

Val je niet af? Dan nuttig je nog steeds teveel calorieën ten opzichte van de hoeveelheid die je verbruikt.

Conclusie

Van te weinig eten word je dik? Dat is een fabel. Het gaat er niet om hoeveel je eet, maar vooral om wát je eet en in welke mate.

Ben je afgevallen, dan heb je per dag ook minder energie nodig. Je zeult nu eenmaal minder gewicht met je mee en dat scheelt energie.

De spaarstand is geen mythe, maar… dat mensen niet afvallen heeft niet alleen met de spaarstand te maken. De spaarstand betreft slechts een paar procent van de totale energie-inname en heeft daarmee dus echt maar een heel klein aandeel.

Val je niet af en kom je aan? Dan consumeer je meer calorieën dan je verbruikt.

Wil jij graag afvallen?

Wil jij graag een paar kilo kwijt? Of misschien wel meer dan een paar? Dan hoef je echt niet op een dieet van worteltjes en bleekselderij. Met kleine aanpassingen kun je al maximaal resultaat behalen. Lees hier hoe je dat kunt bereiken.

Help mee!

Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.

Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.

Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.