Is Stevia het gezonde alternatief voor suiker?
Stevia wordt gepromoot als dé zoetstof vanuit de natuur. Hét alternatief voor suiker.” Het zou ook ideaal zijn, omdat het geen kcal bevat. Maar hoe gezond is Stevia nu echt? En is het wel echt het blaadje Stevia uit de natuur waarmee de producten gezoet worden? Of is het toch net iets anders?
Wat is Stevia eigenlijk?
Stevia of honingkruid (Stevia rebaudiana) is een door de wind bestoven, meerjarige plant uit de composietenfamilie die van oorsprong uit subtropisch en tropisch Zuid- en Centraal-Amerika komt en komt nog in het wild voor op de hoogvlakte in het grensgebied tussen Brazilië en Paraguay. De plant wordt daar door de oorspronkelijke bewoners al eeuwenlang gebruikt als zoetmiddel in dranken als maté, medicinale drankjes en in kruidenextracten. (Bron: Wikipedia)
Dat is dus Stevia en dat is wat anders dan de “zoetstof UIT Stevia”. Waarom “UIT” met hoofdletters? Simpelweg omdat er een verschil is tussen het blaadje van het plantje en het extract. Dat verschil zal ik uitleggen.
-
Receptenboek ‘Gezonde keuzes, simpel gemaakt’
Oorspronkelijke prijs was: €22,50.€17,50Huidige prijs is: €17,50.Wat vandaag gezond is, is morgen weer ongezond. De verwarring is compleet. Carlo Kool, voedingsdeskundige, schrijver en eigenaar van Supersnel Gezond, doorbreekt de hypes, headlines en gezondheidsclaims. Lees verder….
-
Het boek ‘Afvallen is k*t’
Oorspronkelijke prijs was: €25,00.€17,50Huidige prijs is: €17,50.Niemand heeft het erover, maar iedereen weet het: afvallen is niet leuk, afvallen is gewoon k*t. Maar, met de juiste kennis is het wel mogelijk om af te vallen. Als het je na het lezen van dit boek nog niet lukt, dan kun je écht zeggen dat je alles hebt geprobeerd. Lees verder…
Gezoet met het EXTRACT van Stevia
Er komen nu steeds meer producten op de markt die zijn gezoet met een extract van Stevia. Daarvan wordt bijvoorbeeld gezegd:
- is gezoet met ingrediënten van natuurlijke oorsprong
- zoetstoffen uit stevia
Dan moeten er eigenlijk al alarmbellen afgaan bij je. Het is dus niet “gezoet met Stevia”. Het wordt “gezoet met een EXTRACT uit Stevia”. Ja, nou en? Stevia of extract uit Stevia. Is er dan een verschil?
Jazeker! Cocaïne is ook een product van natuurlijke oorsprong. Dat maak je namelijk uit cocabladeren. Cocabladeren zijn toch echt iets heel anders dan cocaïne.
Van cocabladeren kun je thee zetten of je kunt er op kauwen. Door het kauwen van coca neemt het uithoudingsvermogen toe, verbetert de ademhaling en de zuurstofwisseling, en wordt het verbruik van glucose gereguleerd. Onderzoekers van Harvard University vonden dat cocablad een grote hoeveelheid kalk, ijzer, en vitamines bevat, waaronder zeer veel vitamine C.
Uit cocablad kan echter ook cocaïne worden gesynthetiseerd. Dat doet toch echt iets heel anders met je lichaam. Wanneer je dus iets uit zijn natuurlijke matrix haalt, verandert het effect op je lichaam.
Het extract van Stevia is Steviolglycosiden (E960)
Zo is er ook een wezenlijk verschil tussen het blaadje van de Stevia plant en het extract dat Steviolglycosiden heet. Dat zijn twee compleet verschillende producten.
Productenten mogen ook niet zeggen “gezoet met Stevia”, want dat zou suggereren dat het gezoet is met een het blaadje en dat is niet zo. Ze gebruiken een extract van Stevia genaamd Steviolglycosiden met het E-nummer E960.
Zoek voor de grap eens op de Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI) van Steviolglycosiden. Die is op basis van advies van de European Food Safety Authority (EFSA) vastgesteld op 4 mg/kg lichaamsgewicht. Onthoud deze waarde even.
Steviolglycosiden (E960) vs Aspartaam (E951)
Aspartaam heeft een hele slechte naam gekregen. Stevia heeft een veel betere reputatie en dat is ook dé reden dat heel veel producten overstappen op het extract uit Stevia. Laten we even verder kijken dan de reputatie van die twee.
Aspartaam heeft het E-nummer E951 en daar mag je per dag 40 mg/kg lichaamsgewicht tot je nemen. Weet je nog de ADI van Stevia? Die is 4 mg/kg lichaamsgewicht. De EFSA geeft dus aan dat je van het extract van Stevia 10x minder per dag mag hebben vergeleken bij Aspartaam. In dezelfde hoeveelheid is Steviolglycosiden schadelijker vergeleken bij Aspartaam.
Hoe gebruiken producten de positieve reputatie van Stevia?
Coca Cola zegt zelf dat Coca Cola Life is gezoet met ingrediënten van natuurlijke oorsprong. Ze gebruiken hiervoor ook de kleur groen als achtergrond van het label. Ze liften maximaal mee op de gezonde reputatie van Stevia.
Met ingrediënten van natuurlijke oorsprong bedoelen ze echter wel gewoon suiker en het extract van Stevia. Jawel, in een blikje Coca Cola Life zit ook nog gewoon 22,5 gram suiker. Daarnaast gebruiken ze ook de zoetstof uit Stevia die Steviolglycosiden heet, wat dus iets anders is dan het blaadje van het Stevia plantje.
De smaak van het extract uit Stevia
Steviolglycosiden heeft nogal een aparte bittere nasmaak, daarom vinden fabrikanten het moeilijk om iets te maken met alleen maar het extract uit Stevia. De smaak is niet te vergelijken met suiker. Dat is ook zeker de reden geweest van Coca Cola om naast Steviolglycosiden ook nog suiker toe te voegen. Dat maskeert die bittere nasmaak. Op die manier zitten er wel minder kcal in het product, maar behouden ze toch wat van hun originele smaak.
Conclusie over Stevia
De huidige markt gaat helemaal los. Ze zien Stevia als het ideale middel om hun light producten beter te verkopen. Het ideale alternatief ten opzichte van “chemische zoetstoffen”, waar inmiddels iedereen bang voor is geworden. Nu hebben ze een “natuurlijke variant”. Dat verkoopt een stuk beter. Maar is het nog wel een natuurlijke zoetstof?
Het extract uit Stevia is dus iets heel anders dan een blaadje van het plantje Stevia. Van het extract Steviolglycosiden mag je 10x minder hebben per dag dan van Aspartaam. Meer dan 4 mg/kg lichaamsgewicht wordt als schadelijk gezien voor de gezondheid door de EFSA.
Mijn advies
Kies gewoon voor pure, onbewerkte producten. Zonder toevoegingen zoals bijvoorbeeld suikers en zoetstoffen. Wil je bijvoorbeeld gluten-, zuivel- of suikervrij eten? Eet dan geen producten waar het in voorkomt, maar ga niet opzoek naar vervangers. Het smaakt toch nooit zoals het origineel. Kies lekker iets anders waar je ook echt blij van wordt.
Help mee!
Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.
Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.
Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.
Steviolglycosiden zit op de bladeren van een Steviaplant. Heb je wel eens een puur Stevia blaadje in je mond gestopt? Dat is zoet! Steviolglycosiden zijn gewoon de kristallen op het blaadje dat ze ervan afhalen. Rare vergelijking met cocabladeren…
Steviolglycosiden, beter bekend onder de naam ‘stevia’ worden gewonnen uit het blad van de steviaplant (Stevia rebaudiana). De bladeren van de plant worden onder water gezet om te weken. De waterige oplossing wordt verder gezuiverd en gedroogd totdat er steviol glycoside kristallen overblijven.
Het blaadje smaakt inderdaad zoet. Echter, in de EU is de steviaplant zelf niet toegelaten als voedingsmiddel. Het mag ook niet als ingrediënt aan voedingsmiddelen worden toegevoegd. Het verkopen van producten van de steviaplant, zoals (gedroogde) bladeren, poeders of extracten als voeding, is dan ook niet toegestaan in Europa.
Producten waar steviolglycosiden aan toegevoegd zijn, bevatten dus geen stevia, maar alleen de steviolglycosiden uit stevia.
Daarom ook mijn vergelijking met cocabladeren. Een element uit iets, is niet hetzelfde als het complete ‘product’. Sinaasappels zijn gezond, sinaasappelsap een stuk minder. Steviablad niet toegelaten als voedingsmiddel, steviolglycosiden wel. Zo zijn er nog meer voorbeelden te bedenken en ik koos voor cocabladeren en cocaïne vanwege het nog grotere contrast tussen een element uit iets vs. het complete ‘product’. Hopelijk verduidelijkt dit waarom ik de vergelijking maakte.
Hallo Carlo,
Ik drink toch wel z on vier glazen cola Stevia. Is dit bijzonder slecht? ik weet niet goed hoeveel stevioglucoside erin een glas zitten?
Ik lust geen koffie en van heel de dag water en thee word ik zo weeiig.
Hi Simone,
De Coca-Cola Life bevat nog naast Stevia nog steeds 5.8 gram suiker per 100 ml. Qua Stevia zou ik me niet druk maken, om de bovengrens te halen moet je ongeveer 3,5 liter van een frisdrank met Stevia drinken [1].
Maar er zit dus ook nog gewoon suiker in de Coca-Cola Life versie. Om die reden is 4 glazen per dag toch best wel veel. Vier glazen is al snel een liter en daarmee nuttig je alleen al 58 gram suiker (14,5 klontjes) door Coca-Cola Life te drinken! Vanwege de kans op overgewicht en diabetes type 2 geldt het advies zo min mogelijk frisdrank met suiker te drinken. Ook is frisdrank slecht voor je gebit. Ik zou frisdrank met suiker, dus ook Coca-Cola Life, niet meer dan 1x per week drinken.
Frisdrank compleet zonder suiker veroorzaakt geen overgewicht, maar het is nog wel steeds slecht voor je tanden. Om die reden zou ik het niet meer dan 1x per dag drinken.
Kies ook eens voor bruisend water met een smaakje. Dat is al weer wat minder slecht voor je tanden vergeleken bij (light)frisdrank. Nog beter is het om zelf water met een smaakje te maken door bijvoorbeeld aan een kan met water wat komkommer en munt toe te voegen. Of sinaasappel en basilicum. Zo kun je eindeloos variëren. Dat geeft net wat extra smaak aan het water en dat voorkomt ook dat weeïge gevoel, wat ik overigens ook wel herken hoor. Maar dit is mijn oplossing hiervoor.
Beantwoordt dit je vraag?
Groetjes,
Carlo
1. https://www.zoetstoffen.nl/gezondheid/de-zoetstoffen-check/
Carlo wat goed dat je duidelijk en met normale taal verteelt super! Ik probeer nu gezond te eten kan ik dan beter een steviapoeder nemen bv bij de tuinen ofzo. Voor cakejes enzo gebruik geen suiker meer. Ik gebruikte dadels of banaan toen zag ik stevia (wist niet dat het bestond) geef aub een tip dank je🤗
Hi Arzu,
Dankjewel voor het compliment. Wanneer je gezonder wilt eten, dan is het echt het beste om cakejes met mate te eten 😉. Wat je het beste kunt doen, is het volgende. Dit zijn de belangrijkste aandachtspunten:
– Rook niet
– Voorkom overgewicht
– Beweeg voldoende (minimaal 30 min per dag matig intensief)
– Eet gezond (eet je dagelijks minimaal 250 gram groenten, 2 stuks fruit, geen geraffineerde koolhydraten (wit/bruinbrood, witte pasta, frisdrank, snoep, koek, gebak, etc) en vlees met mate)
Doe je dat echt (let op, veel mensen denken bijvoorbeeld de 250 gram groenten te halen, maar blijken het niet te halen wanneer ze het echt afwegen), dan kun je best een keer een cakeje bakken. Dat zijn dan details.
Mijn voorkeur zou dan uitgaan naar het zoeten met de banaan. Dat vind ik de beste keuze. Dan misschien de dadel of stevia. Als laatste zou ik voor suiker kiezen. Maar een keertje een cakeje kan dus prima, mits echt je volgens die andere punten gezond leeft. 👍
Beantwoordt dit je vraag? Groetjes, Carlo
Het eten van producten met zoetstoffen is in elk geval niet goed omdat je geen suiker binnenkrijgt maar door de zoete smaak je lichaam wel hierop reageert en je dus trek krijgt in iets zoets. Beter gewoon een stuk fruit in mate of donker stukje chocolade in mate natuurlijk. Daar krijg je minder trek van.
Het meeste fruit bevat op zich al veel suiker dus moet je niet te veel van eten en vooral niet persen en drank van maken want dan krijg je de gezonde vezels niet binnen.
Je kan eigenlijk van alles teveel binnenkrijgen en teveel ergens van is nooit goed. Zorg dus voor een goede balans. Een goede grote ontbij van 1000kcal kan je vullen tot de middag, terwijl bij een slecht gebalanseerde ontbij van 500kcal je snel zonder energie zit en gaat snacken.
Kijk ook vooral wat voor een kcal je binnenkrijgt 500 kcal witbrood is namelijk iets heel anders dan 500 kcal aan volkoren
Ik gebruik steviolglycocyden 95% in de koffie en thee.dagelijks12 tabletjes per dag .verder gebruik ik geen suiker.Is dit nu toch ongezond en kan ik beter overgaan op gewone suiker?
Dagelijks 12 tabletjes (ongeveer 50 mg per stuk afhankelijk van het merk) komt neer op 570 mg steviolglycosiden. De ADI is 4 mg/kg lichaamsgewicht. Je overschrijdt met 12 tabletten dus de ADI tenzij je 142,5 kg of meer weegt.
De Wereldgezondheidsorganisatie beveelt aan om niet meer dan 25 gram vrije suiker per dag te nuttigen. Vervang je de tabletjes door 12 suikerklontjes (à 4 gram per stuk) dan nuttig je per dag 48 gram vrije suiker.
In beide gevallen nuttig je meer dan de ADI of de aanbeveling. Het beste is het dus om je smaakpapillen te laten afkicken 😉 en de koffie en thee zonder zoetstof of suiker te drinken.
Ik vind het een interessant onderwerp maar zou dan wel willen weten wat de negatieve gevolgen van stevia op de gezondheid zijn
Klinkt als een simpele vraag waar een eenvoudig antwoord op te geven is. Toch is het niet zo makkelijk, ik zal dat even toelichten.
Minder dan 4 mg/kg van het extract uit Stevia wordt als veilig gezien. Een overdosis van iets is altijd schadelijk en zorgt voor vergiftiging. Zo is bijvoorbeeld water dodelijk wanneer je 5 liter in 1 uur drinkt.
De dosis van het extract uit Stevia bepaald dus of het schadelijk is ja of nee. Een erg hoge dosis kan voor gekke dingen zorgen, zoals afwijkend weefsel in de milt, lever en hersenen blijkt uit dit wetenschappelijke onderzoek: Nunes et al. (2007). Dit zegt echter allemaal niet zoveel, want alles wordt giftig in een bepaalde dosis en die ratten kregen in dit onderzoek een bizar hoge dosis toegediend via hun drinkwater.
Vandaar ook het advies om met mate en gevarieerd te eten. Zo kun je voorkomen dat je snel te veel van iets binnenkrijgt.
Beantwoordt dit je vraag?
fantastisch Carlo. Goede info. Er is gelukkig ook stevia verkrijgbaar in poedervorm en 100 % stevia. Niet goedkoop maar ik denk wel het goede alternatief voor suiker en andere zoetstoffen. Of denk je dat ook al te veel is bewerkt?
Groet, peter
in griekenland heben we nu green cola. wat is uw mening daarover? http://www.greencola.com
Green Cola wordt gezoet met het extract uit Stevia en de kunstmatige zoetstof sucralose. Beide zoetstoffen, net als de beruchte aspartaam, zijn goedgekeurde toevoeging die als veilig worden beschouwd.
Het voordeel, het drankje bevat geen overdadige hoeveelheid suiker.
Echter, gezien de resultaten van (recente) onderzoeken naar light dranken, adviseer ik het toch te laten staan. Hoewel lightdrank vaak wordt gezien als een goed alternatief voor suikerhoudende frisdrank, blijkt dat regelmatige consumptie (gek genoeg) gerelateerd is aan een toename van de buikomvang en daarmee een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.
Hoe zit het dan met honing of agave siroop?
Honing is onbewerkt en agave siroop is bewerkt. Beiden vallen in de categorie vrije suikers. De Wereld Gezonheidsorganisatie adviseert niet meer dan 25 gram per dag aan vrije suikers tot je te nemen. Let op, dit type suiker natuurlijk ook in veel bewerkte producten.
Stevia limonade druppels IS DIE NU WEL GOED ALS VERVANGER VOOR Karvan Cevitam BEGRIJP ER NU NIETS MEER VAN MIJN DOCHTER IS GIGA OBESITAS WIL GRAAG HAAR HELPEN IS AUTIST MAAR ZELF BEN IK DUN GRAAG GOED ADVIES BVD BEZORGDE MOEDER
Als je dochter obesitas heeft dan is het verstandig om op de energie inname te letten. In dat geval is drankje zonder suiker, maar met stevia of aspartaam, een betere keuze. Suiker houdende dranken dragen al snel bij aan overgewicht. Dit staat los van het feit of iets met stevia of aspartaam gezond is. Ikzelf zou een kan met water maken en daar wat schijfjes citroen en wat takjes munt in doen. Op die manier krijg je water met een smaakje. Dat is dan weer nog gezonder dan een frisdrank met zoetstof. Je kunt ook aan thee denken. Drie kopjes thee per dag is ook erg gezond.
hallo. Ik snap dat het niet het beste is maar is het niet beter dan suiker? Mijn dochter drinkt graag ranja van carvan cevitan met de stevia. Mij lijkt dit een beter alternatief dan de gewone ranja of ander suikerhoudende dranken. Bedankt voor je reatie.
Oe, das een moeilijke vraag. Van vrije suiker heeft de World Health Organisation laatst gezegd dat het beter is om niet meer dan 25 gram per dag te nuttigen. Dat zit niet in de Karvan Cevitam 0%. Er zit echter nog wel steeds suiker uit fruit in, maar dat is in totaal een kwart minder vergeleken bij de gewone variant.
Of het beter is dan de gewone variant kan ik echt niet zeggen. Beide zijn bewerkte producten.
De suiker en glucose-fructosestroop (ben ik geen fan van) hebben ze vervangen door zuurteregelaar (natriumcitraat E331), zoetstof (steviolglycosiden E960) en verdikkingsmiddel (xanthaangom E415). Ben ik ook geen fan van.
Het voordeel is wel dat er minder kcal in de 0% versie zitten. Zelfs 8x minder. In een wereld van groeiend overgewicht, is dat een voordeel.
Ik zou zeggen, welke je ook kiest: “drink het met mate”.