De Keuringsdienst duikt in brood
De Keuringsdienst duikt in brood. Niet in witte, maar in bruine boterhammen. Volkoren om precies te zijn. Donker en gezond. Maar wat is volkoren? En wat is bruin dan precies? Wat blijkt, het ene bruine brood is het andere niet. Broodnodig om eindelijk eens helder te krijgen wat er wel en niet in onze boterhammen zit.
Heb je de aflevering gemist? Dan kun je de uitzending van de Keuringsdienst over brood hier terugkijken.
Verschil in voedingswaarde van het brood
In de uitzending over brood wordt continue het verschil in voedingswaarde besproken tussen wit, bruin en volkoren, maar wat is het verschil dan? En hoe groot is dat verschil? Ik kan je vertellen dat het verschil best erg groot is. Tijd om het eens op een rijtje te zetten.
-
Receptenboek ‘Gezonde keuzes, simpel gemaakt’
Oorspronkelijke prijs was: €22,50.€17,50Huidige prijs is: €17,50.Wat vandaag gezond is, is morgen weer ongezond. De verwarring is compleet. Carlo Kool, voedingsdeskundige, schrijver en eigenaar van Supersnel Gezond, doorbreekt de hypes, headlines en gezondheidsclaims. Lees verder….
-
Het boek ‘Afvallen is k*t’
Oorspronkelijke prijs was: €25,00.€17,50Huidige prijs is: €17,50.Niemand heeft het erover, maar iedereen weet het: afvallen is niet leuk, afvallen is gewoon k*t. Maar, met de juiste kennis is het wel mogelijk om af te vallen. Als het je na het lezen van dit boek nog niet lukt, dan kun je écht zeggen dat je alles hebt geprobeerd. Lees verder…
Witbrood
Witbrood heeft de minste voedingswaarde kijkende naar de vitaminen, mineralen en vezels. Kijk vooral eens naar de vezels, magnesium, ijzer, zink, vitamine b6, etc. Witbrood bevat dus soms slechts 30% van de hoeveelheid van een voedingsstof vergeleken bij volkorenbrood. Terwijl er in witbrood meer kcal zitten. Je “betaalt” er dus meer voor.
| Voedingsmiddel per 100g | Witbrood | % t.o.v. volkoren |
| Energie (kcal) | 250 | 107% |
| Eiwit totaal (g) | 9,2 | 83% |
| Koolhydraten totaal (g) | 47,8 | 123% |
| Vet totaal (g) | 1,9 | 83% |
| Voedingsvezel totaal (g) | 2,6 | 39% |
| Natrium (mg) | 431 | 101% |
| Kalium (mg) | 123 | 50% |
| Calcium (mg) | 57 | 168% |
| Fosfor (mg) | 93 | 47% |
| Magnesium (mg) | 20 | 30% |
| IJzer totaal (mg) | 0,8 | 40% |
| Koper (mg) | 0,11 | 50% |
| Selenium (ug) | 4 | 80% |
| Zink (mg) | 0,59 | 42% |
| Jodium (ug) | 67,4 | 100% |
| Vitamine A | 0 | – |
| Vitamine D totaal (ug) | 0 | – |
| Vitamine E totaal (mg) | 0,1 | 50% |
| Vitamine B1 (mg) | 0,07 | 64% |
| Vitamine B2 (mg) | 0,07 | 100% |
| Vitamine B6 (mg) | 0,039 | 38% |
| Vitamine B12 (ug) | 0 | – |
| Vitamine B3 (mg) | 0,9 | 56% |
| Folaat (ug) | 26,6 | 66% |
| Foliumzuur (ug) | 0 | – |
| Vitamine C (mg) | 0 | – |
Tarwebrood (bruinbrood)
Tarwebrood doet het alweer wat beter. Je ziet dat die ook echt een beetje tussen het witbrood en volkorenbrood in zit.
| Voedingsmiddel per 100g | Tarwebrood | % t.o.v. volkoren |
| Energie (kcal) | 236 | 101% |
| Eiwit totaal (g) | 9,8 | 88% |
| Koolhydraten totaal (g) | 42,9 | 110% |
| Vet totaal (g) | 1,7 | 74% |
| Voedingsvezel totaal (g) | 5 | 75% |
| Natrium (mg) | 439 | 103% |
| Kalium (mg) | 166 | 67% |
| Calcium (mg) | 29 | 85% |
| Fosfor (mg) | 142 | 71% |
| Magnesium (mg) | 43 | 65% |
| IJzer totaal (mg) | 1,4 | 70% |
| Koper (mg) | 0,16 | 73% |
| Selenium (ug) | 4 | 80% |
| Zink (mg) | 1 | 71% |
| Jodium (ug) | 69,3 | 103% |
| Vitamine A | 0 | – |
| Vitamine D totaal (ug) | 0 | – |
| Vitamine E totaal (mg) | 0,1 | 50% |
| Vitamine B1 (mg) | 0,09 | 82% |
| Vitamine B2 (mg) | 0,06 | 86% |
| Vitamine B6 (mg) | 0,072 | 70% |
| Vitamine B12 (ug) | 0 | – |
| Vitamine B3 (mg) | 1,2 | 75% |
| Folaat (ug) | 26,7 | 66% |
| Foliumzuur (ug) | 0 | – |
| Vitamine C (mg) | 0 | – |
Meergranenbrood
Meergranenbrood komt echt al heel dicht in de buurt van de voedingswaarde van volkorenbrood. Het scheelt niet zoveel meer, maar het bevat wel meer kcal. Het is vooral veel vetter en dat komt door de zaden die op en in het brood zitten. Je “betaalt” dus nog steeds veel voor de voedingswaarde die je krijgt.
| Voedingsmiddel per 100g | Meergranenbrood | % t.o.v. volkoren |
| Energie (kcal) | 261 | 112% |
| Eiwit totaal (g) | 12,3 | 111% |
| Koolhydraten totaal (g) | 39 | 100% |
| Vet totaal (g) | 4,8 | 209% |
| Voedingsvezel totaal (g) | 6,3 | 94% |
| Natrium (mg) | 444 | 104% |
| Kalium (mg) | 192 | 78% |
| Calcium (mg) | 45 | 132% |
| Fosfor (mg) | 168 | 84% |
| Magnesium (mg) | 57 | 86% |
| IJzer totaal (mg) | 1,8 | 90% |
| Koper (mg) | 0,24 | 109% |
| Selenium (ug) | 6 | 120% |
| Zink (mg) | 1,24 | 88% |
| Jodium (ug) | 70,6 | 104% |
| Vitamine A | 0 | – |
| Vitamine D totaal (ug) | 0 | – |
| Vitamine E totaal (mg) | 0,1 | 50% |
| Vitamine B1 (mg) | 0,11 | 100% |
| Vitamine B2 (mg) | 0,07 | 100% |
| Vitamine B6 (mg) | 0,089 | 86% |
| Vitamine B12 (ug) | 0 | – |
| Vitamine B3 (mg) | 1,7 | 106% |
| Folaat (ug) | 38,3 | 95% |
| Foliumzuur (ug) | 0 | – |
| Vitamine C (mg) | 0 | – |
Volkorenbrood
En dit is dan het overzicht van volkorenbrood. Met volkorenbrood krijg je dus de meeste voedingswaarde voor het minste aantal kcal.
| Voedingsmiddel per 100g | Volkoren brood |
| Energie (kcal) | 234 |
| Eiwit totaal (g) | 11,1 |
| Koolhydraten totaal (g) | 39 |
| Vet totaal (g) | 2,3 |
| Voedingsvezel totaal (g) | 6,7 |
| Natrium (mg) | 427 |
| Kalium (mg) | 247 |
| Calcium (mg) | 34 |
| Fosfor (mg) | 200 |
| Magnesium (mg) | 66 |
| IJzer totaal (mg) | 2 |
| Koper (mg) | 0,22 |
| Selenium (ug) | 5 |
| Zink (mg) | 1,41 |
| Jodium (ug) | 67,6 |
| Vitamine A | 0 |
| Vitamine D totaal (ug) | 0 |
| Vitamine E totaal (mg) | 0,2 |
| Vitamine B1 (mg) | 0,11 |
| Vitamine B2 (mg) | 0,07 |
| Vitamine B6 (mg) | 0,103 |
| Vitamine B12 (ug) | 0 |
| Vitamine B3 (mg) | 1,6 |
| Folaat (ug) | 40,2 |
| Foliumzuur (ug) | 0 |
| Vitamine C (mg) | 0 |
Vitamine C
Is het je trouwens opgevallen dat brood geen vitamine C bevat? Grappig he? Zou je dus alleen maar boterhammen met kaas eten, dan bouw je dus een tekort aan vitamine C op.
Bij een langdurig ernstig tekort aan vitamine C krijgt men last van verminderde weerstand, slapeloosheid, grote vermoeidheid en reumatische klachten. Uiteindelijk ontstaat vertraagde wondgenezing en scheurbuik. Zo zie je maar dat vitamines en mineralen echt heel erg belangrijk zijn voor de mens.
Misverstand tussen snelle en langzame koolhydraten
Even nog een klein misverstand de wereld uit helpen.
Over witbrood wordt wel eens gezegd dat het in de categorie “snelle koolhydraten” valt en volkorenbrood in de categorie “langzame koolhydraten”. Dat is echter een misverstand. Ik zal dit uitleggen aan de hand van de glycemische lading.
Glycemische lading van brood
Wil je weten wat het effect is van een voedingsmiddel op je bloedsuikerspiegel, dan moet je de glycemische lading (GL) berekenen. De GL kun je uitrekenen met behulp van de glycemische index (GI) van een product en de hoeveelheid koolhydraten die het product bevat.
De GI van witbrood en volkorenbrood is (nagenoeg) gelijk. Er zit wel een klein verschil in GL, doordat er wat meer koolhydraten in witbrood zitten. De GL is het belangrijkste, dat geeft een indicatie van het effect op je bloedsuikerspiegel.
De GL van een witte boterham is 11,9 en die van een volkoren boterham is 9,7. In het geval van twee boterhammen verdubbelt de GL, omdat je twee keer zoveel koolhydraten binnenkrijgt. De GL van twee witte boterhammen is dus 23,8 en die van twee volkoren boterhammen is dan dus 19,4.
Wat dat betekent vind je terug in de tabel.
| Glycemische lading | Waarde | Invloed op bloedsuikerspiegel |
| Hoog | > 20 | Snelle stijging |
| Middelmatig | 10 – 20 | Meer geleidelijke stijging |
| Laag | < 10 | Langzame stijging |
Dus een paar boterhammen laten je bloedsuiker snel stijgen. Dat geldt voor zowel witbrood als volkorenbrood. Het verschil tussen die twee is helemaal niet zo groot als men vaak denkt.
Let wel! Het beleg is natuurlijk van invloed. Vetten, eiwitten, vezels en zuren (augurk bijvoorbeeld) remmen de GL van de totale maaltijd.
Conclusie
Eet je brood? Kies dan voor volkorenbrood. Volkorenbrood levert de meeste voedingswaarde tegen de laagste “prijs” (kcal). Eet het wel met mate, want ook door volkorenbrood stijgt je bloedsuiker snel na een paar sneetjes. Kies het juiste beleg om een snelle bloedsuikerspiegel stijging te voorkomen.
Help mee!
Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.
Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.
Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.
Bedankt voor je uitleg.Maar hoe zithet dan met tarwevrij brood?
En kun je ook iets zeggen over de verschillen tussen zoetmakers, omdat de een zegt dat geraffineerde suiker slecht is, maar een ander zegt dat palmsuikered net zo slecht zijn.
Graag gedaan 😊👍.
Wat bedoel je met brood zonder tarwe?
Suiker is suiker. Sommige suikers bevatten iets meer vitaminen en mineralen dan andere suikers. Maar daar eet je geen suiker voor 😉. Ik leg het hier uitgebreid uit: https://supersnelgezond.nl/suiker/.
‘Kies het juiste beleg om een snelle bloedsuikerspiegel stijging te voorkomen.’ Wat is volgens jouw het juiste beleg?
Zaken die een snelle stijging van de bloedsuikerspiegel afremmen zijn vetten, eiwitten, vezels en zuren. Je kunt dus kiezen voor een boterham met avocado (vet), tomaat en komkommer (vezels). Dat zou mijn voorkeur hebben.
Iets anders kan natuurlijk ook, zoals kaas (eiwit en vet), pindakaas (vooral vet), etc.
Kies je bijvoorbeeld voor jam, dan voeg je voornamelijk nog meer suiker toe en dat zorgt ervoor dat je bloedsuikerspiegel alleen nog maar sneller zal gaan stijgen.
Beantwoordt dit je vraag?