Verwarring rondom olie en vet
Er is de laatste tijd veel verwarring rondom welk type olie of vet nu gezond is en welke niet. Dat komt misschien ook wel doordat het uitmaakt hoe je het gebruikt. Het ene vet is misschien op kamertemperatuur wel een goede keuze, maar op het moment dat je hetzelfde soort vet verhit kan het zo maar ineens een ongezonde keuze zijn.
Wat is eigenlijk het verschil tussen olie en vet?
Het verschil tussen olie en vet is heel simpel. Een vet is vast bij kamertemperatuur. Denk daarbij bijvoorbeeld aan roomboter. Een olie is vloeibaar bij kamertemperatuur. Denk daarbij bijvoorbeeld aan olijfolie.
Wat betekent het rookpunt van olie of vet?
Veel mensen denken niet na over het verschil in gezondheidseffect tussen het gebruik van vet op kamertemperatuur (bijvoorbeeld in een salade) of het gebruik van vet om mee te koken (bijvoorbeeld braden van een stukje vlees). Maar misschien jij wel en dan heb je vast wel eens gehoord van het rookpunt van een olie of vet. Het rookpunt is de temperatuur waarbij olie of vet begint te roken/walmen. Dat zorgt niet alleen voor een onplezierige smaak, maar er ontstaan ook schadelijke stoffen.
-
Receptenboek ‘Gezonde keuzes, simpel gemaakt’
Oorspronkelijke prijs was: €22,50.€17,50Huidige prijs is: €17,50.Wat vandaag gezond is, is morgen weer ongezond. De verwarring is compleet. Carlo Kool, voedingsdeskundige, schrijver en eigenaar van Supersnel Gezond, doorbreekt de hypes, headlines en gezondheidsclaims. Lees verder….
-
Het boek ‘Afvallen is k*t’
Oorspronkelijke prijs was: €25,00.€17,50Huidige prijs is: €17,50.Niemand heeft het erover, maar iedereen weet het: afvallen is niet leuk, afvallen is gewoon k*t. Maar, met de juiste kennis is het wel mogelijk om af te vallen. Als het je na het lezen van dit boek nog niet lukt, dan kun je écht zeggen dat je alles hebt geprobeerd. Lees verder…
Waardoor kan een olie of vet gaan roken?
Een olie of vet gaat roken wanneer het verhit wordt tot een temperatuur boven het rookpunt. Hierdoor beginnen componenten, zoals antioxidanten en aanwezige vrije vetzuren, af te breken en ontstaan er schadelijke stoffen. Producten zoals extra virgin olijfolie bevatten veel antioxidanten en die hebben vaak ook een lager rookpunt. Bij raffinage worden onzuiverheden uit de olie gehaald. Geraffineerde oliën en vetten hebben daardoor vaak weer een hoger rookpunt.
Schadelijke stoffen bij het verhitten van olie of vet
Nu wordt het nog interessanter. Zelfs al blijf je onder het rookpunt, dan kunnen er tijdens het verhitten van een olie of vet, toch nog schadelijke stoffen ontstaan zoals aldehyden. Aldehyden consumeren of inademen, zelfs in kleine hoeveelheden, is schadelijk voor de gezondheid. De aldehyden zijn zelfs door het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) in de groep 2a geplaatst. Dat betekent dat ze behoren tot de groep stoffen die mogelijk kankerverwekkend zijn.
Dit alles zorgt ervoor dat de beste keuze qua olie of vet compleet verandert als je er mee gaat koken.
Grote verschillen tussen oliën en vetten
Het blijkt dat er bij oliën die rijk zijn aan meervoudig onverzadigde vetten, zoals maïsolie en zonnebloemolie, schadelijke stoffen ontstaan (zoals die aldehyden) tijdens het verhitten. Terwijl dat bij de oliën en vetten die rijk zijn aan verzadigde vetten of enkelvoudig verzadigde vetten (zoals boter en olijfolie) veel minder gebeurt.
Het feit dat je olie of vet gaat verhitten, zet het advies “vervang verzadigd vet door onverzadigd vet” dus in een andere context.
Wel is hier een nuance te maken. Het gaat om kleine hoeveelheden schadelijke stoffen, waarvan de effecten onduidelijk zijn. En uit de toxicologie weten we dat de dosis bepaalt of iets schadelijk is of niet. Natuurlijk kun je zeggen: we weten het niet zeker, dus nemen we het zekere voor het onzekere. Dat is een keus, maar je kunt wel voor het beste kiezen afhankelijk van de context.
Maar… fabrikanten van frituurvet kunnen afbraakproducten ook tegengaan door antioxidanten toe te voegen.
Kortom, het is niet heel erg zwart-wit. Het beste advies is afhankelijk van verschillende factoren. Je kunt dus een flinke discussie voeren rondom dit punt en dat gebeurt dan ook onder wetenschappers.
Dus, met welke olie of vet kun je het beste koken?
Verhit een olie of vet sowieso nooit zo ver dat het gaat roken. Mocht dat per ongeluk toch gebeuren, ventileer de ruimte dan goed en gooi het vet of de olie direct weg. En dan?
Gelet op het ontstaan van schadelijke stoffen, zoals die aldehyden, kun je voor het koken dus het beste een olie of vet kiezen die rijk is aan verzadigde vetten of enkelvoudig verzadigde vetten. Daarmee wordt een type olie of vet bedoeld welke minimaal voor 60% uit een van die twee typen vetten bestaat of voor meer dan 80% uit die twee typen vetten bij elkaar opgeteld.
Of kies een olie of vet welke voor slechts een klein deel uit meervoudig onverzadigde vetten bestaat. Daarmee wordt een olie of vet bedoeld welke voor minder dan 20% uit meervoudig onverzadigde vetten bestaat.
Dit samengevat in een tabel ziet er als volgt uit. Groen betekent dat er weinig schadelijk stoffen ontstaan. Geel betekent dat er iets meer schadelijke stoffen ontstaan en in het geval van rood nog iets meer.
Nogmaals: het gaat om kleine hoeveelheden schadelijke stoffen, waarvan de effecten onduidelijk zijn.
| Type olie of vet | Meervoudig onverzadigd (%) | Enkelvoudig onverzadigd (%) | Verzadigd (%) |
| Kokosolie | 2 | 6 | 82 |
| Boter | 2 | 18 | 53 |
| Olijfolie | 8 | 74 | 14 |
| Koolzaadolie | 29 | 60 | 7 |
| Margarine vloeibaar 80% vet | 22 | 49 | 8 |
| Arachideolie (pindaolie) | 23 | 59 | 15 |
| Rijstolie | 35 | 39 | 19 |
| Maïsolie | 55 | 28 | 13 |
| Sojaolie | 58 | 22 | 15 |
| Zonnebloemolie | 63 | 21 | 12 |
| Lijnzaadolie | 66 | 20 | 9 |
De bron die ik voor de voedingswaarden heb gebruikt is NEVO.
Samengevat is dit de conclusie
Als je een olie of vet niet verhit, dan zijn olijf-, koolzaad-, soja-, arachide-, zonnebloem-, maïsolie en andere plantaardige oliën de betere keuzes. Dat is omdat ze vooral onverzadigde vetten bevatten en zo helpen de verzadigd vet consumptie te beperken. Verzadigd vet is niet slecht, maar je kunt het echt nog steeds beter met mate consumeren (zie ook het artikel Verzadigd vet gezond?).
Echter, ga je olie of vet verhitten? Dan verandert het er wel het een en ander. Extra vierge olijfolie van goede kwaliteit (met een lage zuurgraad en dus weinig vrije vetzuren) of geraffineerde olijfolie is een gezonde olie en een prima keuze om mee te koken. De gezonde vetten in olijfolie zijn stabiel genoeg bij de temperaturen waar je ze thuis tijdens het koken aan blootstelt. Het is lastig bepalen wat een extra vierge olijfolie van goede kwaliteit is, dus een geraffineerde olijfolie is dan een veilige en goedkopere keuze. Er staat dan ook op de verpakking: geschikt om te verhitten.
Ga je frituren of wokken? Dan krijg je te maken met langdurig verhitten en hoge temperaturen (zeker in het geval van wokken op hoog vuur). Dan is koolzaadolie of arachideolie (pindaolie) een goed alternatief uit de categorie “weinig verzadigd vet” of kokosolie uit de categorie “rijk aan verzadigd vet”.
Kokosolie is een prima keuze wanneer je het, en overig verzadigd vet, met mate eet. Je eet verzadigd vet met mate wanneer je bewerkte producten (zoals koek, gebak, chocola, snacks, zoutjes, etc.) en dierlijke producten (zoals volvette kaas (48+), worst, vet vlees, volle melkproducten, etc.) ook met mate eet. Zoals gezegd: niets mis met verzadigd vet, maar overal waar ‘te’ voor staat is ongezond. En de gemiddelde Nederlander nuttigt te veel verzadigd vet. Daarom wordt kokosolie vaak afgeraden.
Bakken en frituren in zonnebloemolie kan dus ook. Het rookpunt van geraffineerde zonnebloemolie is 232 graden Celsius. Thuis ga je daar niet snel overheen. Dus dat is een voordeel, maar er ontstaan wel meer schadelijke stoffen bij normale temperaturen. Dat is weer een nadeel. Het gaat echter om kleine hoeveelheden schadelijke stoffen, waarvan de effecten onduidelijk zijn. Wil je het zekere voor het onzekere? Dan zijn er andere keuzes, afhankelijk van de context, zoals de hoeveelheid verzadigd vet in je eetpatroon.
Ga je frituren? Ververs het frituurvet of de olie regelmatig. Zo beperk je ook de hoeveelheid schadelijke stoffen.
Tot slot, verhit een olie of vet sowieso nooit zo ver dat het gaat roken. Nogmaals, mocht dat per ongeluk toch gebeuren, ventileer de ruimte dan goed en gooi het vet of de olie direct weg.
Aanvullende informatie aan de hand van een vraag per e-mail
Via e-mail kreeg ik een opmerking over het verhitten van extra vierge olijfolie. Hierbij zouden schadelijke stoffen ontstaan.
Waar rook is, is vuur, dus ik dacht: ik deel ook hier even het antwoord.
In het stukje schrijf ik ook heel bewust dat extra vierge olijfolie van goede kwaliteit (met een lage zuurgraad en dus weinig vrije vetzuren) of geraffineerde olijfolie is een gezonde olie en een prima keuze om mee te koken. De gezonde vetten in olijfolie zijn stabiel genoeg bij de temperaturen waar je ze thuis tijdens het koken aan blootstelt.
Overstijg je het rookpunt, ofwel de temperatuur waarbij olie of vet begint te roken/walmen? Dan zorgt dat niet alleen voor een onplezierige smaak, maar er ontstaan ook schadelijke stoffen.
Bakken en braden in extra vierge olijfolie kán dus wel, maar je zou het kunnen afraden omdat de smaak grotendeels verloren gaat na verhitting. Daarmee betaal je dus meer voor iets wat je niet terugproeft. Extra vierge olijfolie wordt daarom vaak juist koud gebruikt voor pasta, salade, vinaigrettes, tapenades en koude sauzen.
Extra vierge olijfolie is wel minder geschikt voor frituren op hoge temperaturen. Op hogere temperaturen kunnen schadelijke stoffen, zoals PAK’s, ontstaan. Hoe vaker of langer extra vierge olijfolie wordt verhit, hoe meer PAK’s worden gevormd.
De gewone olijfolie is zuiverder en daardoor beter geschikt voor frituren. Omdat deze olijfolie voor het belangrijkste deel bestaat uit geraffineerde olie, verandert de olie niet van kwaliteit en smaak bij verhitting. Deze olijfolie kan beter tegen verhitting dan harde vetten.
Antwoord op nog een aanvullende vraag
Ellen gaf aan dat ze geklaarde boter/ghee miste in het artikel.
Ghee wordt gemaakt door boter te verhitten, waardoor het water verdampt en de melkbestanddelen bezinken. De witte tot diepgele vloeistof – puur botervet – die overblijft is ghee, oftewel een geklaarde boter. Er is een klein verschil tussen ghee en geklaarde boter.
Ghee heeft een langer verhittingsproces ondergaan dan geklaarde boter waardoor er meer vocht is verdampt.
Het rookpunt van geklaarde boter en ghee ligt hoger dan dat van gewone boter. Daarom is het uitermate geschikt om mee te koken. Echter, het bevat veel verzadigd vet. Hetzelfde geldt dus voor ghee/geklaarde boter als voor kokosolie. Verzadigd vet is niet slecht, maar je kunt het echt nog steeds beter met mate consumeren (zie ook het artikel Verzadigd vet gezond?).
Help mee!
Welk eetpatroon en leefstijl je kiest is jouw beslissing. Ik verstrek alleen betrouwbare, praktische en motiverende informatie, gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat je kunt gebruiken bij het maken van jouw keuzes. Ik vermijd graag het geneuzel in de marge en focus op hetgeen waar de grootste winst te behalen is.
Deel het artikel gerust op social media en/of laat me weten wat je ervan vindt. Dankjewel, Carlo Kool.
Carlo Kool (1975) is voedingsdeskundige. Hij volgde onder andere de opleiding Gewichtsconsulent en diverse cursussen op het gebied van voeding en gezondheid van Wageningen University & Research.
Wat leuk en goed dat jij zo serieus regeert op alle vragen en opmerkingen, complimenten 🙂
Groetjes,
Floor
Hi Floor, dankjewel voor het mooie compliment! Groetjes, Carlo
‘Ellen gaf aan dat ze geklaarde boter/ghee mistte in het artikel.’
Het werkwoord is ‘missen’, dus Ellen miste. Het mistte betekent dat het zich minder was. 😉
D’oH! Scherp, dankjewel voor het delen. Ik weet dat ik meer verstand van voeding heb dan van spellen 🙈 en soms zie ik een spelfout gewoon niet. Dus ik ben altijd blij met dit soort berichtjes, gezien ik het wel veel netter vind als een tekst foutloos is 🙏.
Ik zie in het overzicht geen avocado-olie!
Het is een relatief nog onbekend product. Zo kan ik ook niet echt goede en betrouwbare bronnen vinden die aangeven wat de voedingswaarden van avocado-olie zijn (hoeveel meervoudig onverzadigd (%), enkelvoudig onverzadigd (%) en verzadigd (%)). Het lijkt wel goed tegen verhitten te kunnen.
Aan de andere kant is het ook relatief duur. Ongeveer 3x duurder dan olijfolie. Om deze redenen geef ikzelf de voorkeur aan olijfolie.
Ik lees op veel verschillende websites, en bij bronnen waarbij energie wordt vermeldt, dat kokosnootolie relatief ongezond is. Er is ontzettend veel contrasterende informatie over te vinden en veel controverse. Daarom sla ik het over.
Klopt, het klinkt verwarrend inderdaad. Maar, het is simpel te verklaren. Net als een vliegtuig een prima vervoersmiddel is als je naar Bali op vakantie zou willen. Maar, een vliegtuig totaal niet geschikt is om mee naar je werk te gaan.
Kokosolie bevat veel verzadigd vet. Verzadigd vet is niet ongezond, maar overal waar ‘te’ voor staat wel. Nu eet de gemiddelde Nederlander te veel verzadigd vet. Om die reden zou ik kokosolie afraden. Eet je weinig verzadigd vet (dus weinig kaas, vlees- en vleeswaren, volle zuivel, boter, koek, etc), dan kan kokosolie een perfecte soort vet zijn om mee te koken, omdat het goed tegen verhitten kan.
Beste Carlo, heb enkele artikelen gelezen en daarom deze vragen:
Aardappelen bestaan uit snelle koolhydraten! Dus mijden als je gezond wil eten of als je wil afvallen.
Alle andere vetten/oliën dan.boter, kokos en palmolie bevatten te veel omega 6 en dus niet gebruiken. Palm en kokos olie kun je probleem loos hoog verhitten!
Bruce Fife en Dr. Mercola serveren je de internationale onderzoeken die dat bewijzen op hun site!
Wat is jouw mening?
Dag Harrie,
Ik zal mijn best doen de vragen zo kort mogelijk te beantwoorden 🙂. Elk punt heeft meerdere kanten.
Een portie aardappelen van meer dan 150 gram laat de bloedsuiker snel stijgen. Het is inderdaad beter om snelle bloedsuikerspiegelstijgingen te voorkomen, om verschillende redenen. Echter, je eet nooit aardappel alleen. Voeg je eiwitten en/of vetten toe, dan krijg je te maken met een samengestelde maaltijd en dit verandert de glycemische lading (zie ook https://supersnelgezond.nl/glycemische-lading/). Dit remt het effect van de aardappel. Dan is een aardappel prima. Het is geen geraffineerde koolhydraat en het bevat allerlei essentiële voedingsstoffen. Ook verzadigt de aardappel erg goed, wat weer een gunstig effect is in het kader van overgewicht voorkomen (zie ook https://supersnelgezond.nl/satiety-index/).
Je kunt de aardappel dus gerust eten wanneer je gezond wilt eten of wilt afvallen. Je komt overigens niet aan van 1 product of 1 macronutrient (zoals eiwit, vet of koolhydraten). Het gaat altijd om het overschot aan energie wat het lichaam niet weggooit, maar omzet in vetmassa als reserve voor de tijd dat je een keertje minder energie nuttigt dan je verbruikt. Energiebalans is leidend als het gaat om gewichtsbeheersing.
De angst voor omega-6 is mogelijk ontstaan doordat betrokken is bij ontstekingsprocessen. Dit wordt vaak vertaald naar: omega-6 veroorzaakt ontstekingen. Dit laatste is echter onjuist. Vaak wordt er ook geschreven dat we te veel omega-6 nuttigen, dit klopt echter ook niet wanneer je kijkt naar de voedselconsumptie in Nederland. We nuttigen wel te weinig omega-3. Wat vaker vette vis nuttigen is voor menig Nederlander dus een goed advies. Er is echter geen reden om plantaardig olie met omega-6 te vermijden. Omega-6 is bovendien een essentieel vetzuur, je hebt het ook nodig (zie ook https://supersnelgezond.nl/omega-3-en-omega-6-verhouding/).
Vetten die rijk zijn aan verzadigde vetzuren kun je inderdaad hoog verhitten. Ga je op erg hoge temperaturen wokken, dan kan kokosolie dus een goede keuze zijn, maar ook koolzaadolie is geschikt (zie bovenstaande artikel).
Ik weet dat Bruce Fife en Joseph Mercola onder andere voorstanders zijn van kokosolie. Er is ook niets mis met kokosolie. Het bevat alleen veel verzadigd vet. Daar is ook niets mis mee, maar overal waar ‘te’ voorstaat… 😉.
Dit geldt natuurlijk ook voor verzadigd vet. Daar kun je ook te veel van nuttigen, iets wat de gemiddelde Nederlander ook doet. Die nuttigt echt te veel verzadigd vet. Dat jaagt het cholesterol omhoog. Dit veroorzaakt geen hart- en vaatziekten (hier leggen de voorstanders van verzadigd vet de nadruk op), maar het verhoogt wel de kans op een hart- en vaatziekte. Net als het gaspedaal intrappen niet erg is en hard autorijden geen ongeluk veroorzaakt, maar wel de kans op een ongeluk verhoogt in combinatie met andere factoren (zie ook https://supersnelgezond.nl/cholesterol-mythe-ontmaskerd/).
Daarom adviseer ik verzadigd vet gewoon met mate te consumeren en dat kan met of zonder af en toe wat kokosolie.
Ik snap eerlijk gezegd de hype rondom verzadigd vet niet zo goed. Verzadigd vet is niet eens een essentieel vetzuur, wat omega-3 en -6 wel zijn. En alles heeft een bovengrens, zelfs water. Drink je 5 liter in 1 uur, dan overlijd je aan de gevolgen van watervergiftiging. Het gekke vind ik dan ook dat de voorstanders van verzadigd vet niet kunnen aangeven waar die bovengrens dan zou moeten liggen, als de huidige gestelde grens (10% van de totale hoeveelheid energie) te laag zou zijn.
Vaak mis ik dit soort nuances in online artikelen of spraakmakende boeken. Zelfs al verwijzen ze naar internationale onderzoeken. Een onderzoek kent altijd een context. Zo kan een onderzoek aantonen dat het niet uitmaakt of je nu veel of weinig verzadigd vet nuttigt, want er kregen niet meer of minder mensen een hart- of vaatziekten. Dan zou je kunnen concluderen dat verzadigd vet dus geen aandeel heeft. Echter, de vraag is wat mensen dan in plaats van verzadigd vet aten. Meer broccoli en/of linzen? Nee, meer geraffineerde koolhydraten, zoals witbrood, frisdrank, etc. Dat blijkt inderdaad net zo ongezond. Vandaar dat mensen die weinig verzadigd vet aten er niet op vooruit gingen (zie https://supersnelgezond.nl/verzadigd-vet-gezond/).
Het is toch een lang antwoord geworden, maar ik hoop dat deze uitgebreide toelichting (inclusief de verwijzingen naar de artikelen met wetenschappelijke verwijzingen) je helpt om gezonde keuzes te maken.
Mocht je nog (andere) vragen hebben, stel ze gerust.
Met gezonde groeten,
Carlo
Ik zie geen enkel van de gezonde dierlijke vetten om in te bakken : reuzel, eendevet, ghee, boter.
Dit zijn de gezondste vetten . De hele cholesterolhypothese is uit de lucht gegrepen. Er is nergens meer verwarring dan over gezonde voeding. Dierlijke producten zijn het gezondste en verzadigde vetten zijn de beste om te verhitten.
Deze dierlijke vetten zijn zeer stabiel om in te bakken.
Ook het hele “blue zone’s ” boek staat bol van de leugens.
Er zijn zeker nog meer vetsoorten inderdaad. Boter staat er overigens wel gewoon tussen.
Verzadigd is niet ongezond. Te veel verzadigd vet wel. Net als met alles waar ‘te’ voorstaat. Kleine nuance, het zijn niet de gezondste vetten. Verzadigd vet is namelijk géén essentieel vetzuur, terwijl de onverzadigde vetten (omega-3 en omega-6) dat wel zijn. Je kunt dus zonder verzadigd vet, maar niet zonder onverzadigd vet.
Hierover, en over cholesterol, is inderdaad ontzetten veel verwarring. Er wordt ook te weinig genuanceerd als het gaat om deze onderwerpen. Natuurlijk is een hoog cholesterol niet gezond. Net als alles wat ‘te hoog’ is, net als je een te hoge bloeddruk bijvoorbeeld. Hier leg ik uit waar al die verwarring vandaan komt en waarom nuance zo belangrijk is: https://supersnelgezond.nl/cholesterol-mythe-ontmaskerd/.
Verzadigd vet is inderdaad wel een stabiele vetsoort bij verhitten inderdaad zoals je ook terug ziet in de tabel.
Welke leugens staat er volgens jou in het “blue zone’s” boek?
Ik zie op tv bij programma ‘broodje gezond’ 04/06 volgens een professor dat rijstolie juist de beste olie is om mee te bakken en braden. En het hoogst verhit mag worden en is/ blijft stabiel. Bij jou staat deze in het gele vak?
Ook arachideolie zou zeer geschikt zijn om in te bakken en braden.
Vraag me nog steeds af, omdat iedereen wat anders roept, wat nu het best is om hoog te verhitten en gezond is.
Ik heb TV-programma ook gezien. Het is ook best complex. Het hangt er vanaf hoe je wat waardeert. Daardoor kan het advies in uitkomst enigszins verschillen.
Neem bijvoorbeeld een auto. Iemand kan een bepaalde auto ‘de beste keuze’ vinden, omdat die een topsnelheid heeft van 250 km/u. Iemand anders kan die auto slecht vinden, omdat de auto slechts 1:10 rijdt. De laatstgenoemde persoon vindt misschien wel dat een topsnelheid van 130 km/u genoeg is, omdat je toch niet harder mag dan dat en omdat die auto 1:20 rijdt. Waar leg je het accent is dan de vraag?
Het klopt dat rijstolie en arachideolie sterk verhit kunnen worden. De geraffineerde koolzaadolie, die iets hoger staat in het bovenstaande schema dan de rijstolie, heeft een rookpunt van 240 graden. Dat is iets lager dan het rookpunt van de rijstolie, welke 255 graden is. Vanuit dat oogpunt is dan rijstolie de betere keuze. Maar hoe hoog verhit je thuis? Het is sowieso niet handig om iets enorm te verhitten, want misschien verbrandt de olie dan niet maar het product wat je bakt of braadt wel.
In bovenstaande artikel zijn echter ook de verhoudingen van verschillende type vetsoorten in de olie meegwogen. Er wordt ook toegelicht welk type vet welk voor- en nadeel heeft en hoe die waardering tot stand is gekomen.
De vetten in het geel kunnen dus erg goed tegen verhitten en zijn op zich nog steeds een prima keuze. De vetten in het groen zijn ook een goede keuze, maar sommigen kunnen minder goed tegen het verhitten. Zeker boter!
Kortom, de wereld is niet zo zwart-wit. Onder aan de streep is de conclusie van het programma briljant. Verhit sowieos geen vetten zoals lijnzaad en soja-olie. Kook op lagere temperaturen, varieer en ververs het frituurvet regematig. Ventileer de ruimte goed tijdens het bakken en braden.
Ik hoop dat deze uitgebreide toelichting het een en ander nog meer verduidelijkt.
Hoi Carlo. Hóe zit het met bakken (koekjes cake en brood)? Je verhit de olie wel, maar het zit verpakt en gaat niet roken. Ik gebruik vaak zonnebloemolie omdat dat neutraal van smaak is. Olijfolie en koolzaadolie past niet bij zoete gerechten.
Kokosolie vind ik en heel duur en wil ik het niet teveel gebruiken ivm het hoge percentage verzadigde vetzuren. Wat is hier gezond en betaalbaar?
Groetjes Nicole
Hi Nicole,
Zonnebloemolie kan in de regel tot 180 graden verhit celcius worden. Dit kun je in de regel . Bak je de koekjes, cake en brood op hogere temperaturen, dan valt gewone zonnebloemolie af.
Je hebt echter ook premium zonnebloemolie. Dat is High Oleïc zonnebloemolie. Deze is wel geschikt om hoog te verhitten en zal minder snel gaan roken/verbranden. High Olëic zonnebloemolie mag tot 210 graden celcius verhit worden. Deze is ook bij een Albert Heijn bijvoorbeeld te koop van het merk “Reddy”. Mogelijk zijn er nog wel andere merken ook. Dit zal dan vast (achter)op de verpakking staan. Dit is in elk geval ook goed en betaalbaar.
Veel bakplezier 🙂
Groetjes,
Carlo
Weer heel wat geleerd!Bedankt.
Groet Kim
Heel graag gedaan en dankjewel voor je leuke berichtje! Groetjes, Carlo
Mooi artikel, erg interessant! 🙂
Goed te horen en dankjewel voor het compliment 😊👍
Vragen.. Ik kom er echt niet meer uit.
Ik probeer zo veel kogel Vegan te eten.
Gebruik flower farm boerderij boter de zwarte pakjes. Voor brood en bakken. Maar zie dat er heel veel zonnebloem olie in zit..) omega 6)?!
Dan ook bak ik in. Landgoed biologisch olijf olie mild.
En kokos olie van royal green.
Heb ook flower plants boter ongezouten, zit wel weer palm olie in.. Duurzame palm en zonnebloem..
Help?!?!?!?
Ik snap het echt niet meer. Hoor steeds van orthomoleculair artsen geeen omega 6!! Geen zonnebloem. Maar wat je ook gebruikt of loopt er zit wat Fouts in… En overal lees je andere dingen… Kan je hier geen les in krijgen ergens… Als Consument is er niet meer uit te komen… Mischien kan jij me helpen.
Dank je wel. Groetjes siemona
Maar ik zie echt niet meer wat goed is
Dag Siemona,
Eigenlijk is het heel simpel. Begin bij het begin en focus je op de grootaandeelhouders. De dingen die het zwaarst wegen als het gaat om een goede gezondheid. Kijk je naar wat dan het belangrijkste is? Dan kom je op het volgende uit:
1. Rook niet
2. Zorg voor een gezond gewicht (BMI tussen de 18,5 en 25, kun je berekenen door je gewicht te delen door je lengte (in meters) en nogmaals door je lengte of gebruik deze tool: https://afvalleniskut.nl/afvallen/je-bmi-berekenen-is-cool/)
3. Beweeg voldoende (min. 30 min. matig intensief)
4. Eet gezond
Over die eerste 3 is iedereen het eens en dan begint de discussie. Oftewel, het geneuzel in de marge. Want over het algemeen is iedereen het ook eens dat je voldoende groente en fruit moet eten, geen geraffineerde koolhydraten (zoals witbrood, witte pasta, suiker, frisdrank, etc) en vlees met mate (niet meer dan 500 gram per week, waarvan niet meer dan 300 gram rood vlees).
Als je dat allemaal doet, dan versla je al 98% van Nederlanders. Want de helft heeft bijvoorbeeld overgewicht, de helft beweegt te weinig en meer dan 85% eet onvoldoende groente en fruit. Alleen daar is al zo veel winst te behalen.
En of je dan je groente bakt in olijfolie of zonnebloemolie? Dat is echt het geneuzel in de marge. Boter kun je ook af en toe gebruiken, maar het bevat wel veel verzadigd vet en overal waar ‘te’ voor staat is ongezond. En mensen eten te veel volle zuivel, boter, kaas, vet vlees, etc. Dan is ook nog bakken in boter niet zo handig.
En dan zitten heel veel mensen te sturen op de details. Details die totaal niet opwegen tegen de ellende dat roken, overgewicht, onvoldoende bewegen en ongezond eten veroorzaken. Dat zitten sommigen inderdaad te hameren op omega-6. Terwijl ze vergeten te melden dat omega-6 ook gewoon een essentieel vetzuur is. Je hebt het nodig. Waarom ze dat niet vertellen? Geen idee. En dan roepen ze dat we er te veel van nuttigen… wat weer helemaal niet waar is… Zie ook https://supersnelgezond.nl/omega-3-en-omega-6-verhouding/.
Dus ik snap dat jij hier de kluts kwijtraakt. Ik snap het ook totaal niet waarom ze zo veel verwarring blijven zaaien, anders dan dat ze graag hun producten (zoals supplementen willen verkopen).
Ik zou lekker blijven variëren. Zonnebloemolie, olijfolie een enkel keertje boter en je verder richten op bovenstaande 4 punten. Vul dat aan met ‘geen alcohol of niet meer dan 1 glas per dag’, ‘voldoende slaap (7-8 uurtjes)’, ‘vermijd stress’ en zorg voor leuke sociale contacten en een doel in je leven. Dan leef je het meest gezond van allemaal.
Hopelijk helpt dit jou de bomen door het bos te zien. Ik wens je in elk geval heel veel gezondheid toe!
Groetjes, Carlo